دوره 21، شماره 110 - ( بهار 1401(اردیبهشت)، 1401 )
جلد 21 شماره 110 صفحات 286-265 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشیار گروه رفتار حرکتی و روانشناسی ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی ، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، shahzadtahmaseb@ut.ac.ir
چکیده: (1374 مشاهده)
زمینه: تحقیقات و نظربات زیادی همچون نظریه یوی وارونه در زمینه رابطه بین انگیختگی و اجرا نشان داده که انگیختگی یک فاکتور روانشناسی مؤثر بر عملکرد شناختی و حرکتی ورزشکاران است. علی رغم تحقیقات انجام شده در این حیطه، در زمینه تأثیر انگیختگی بر فعالیت های شناختی و حرکتی در پیشینه تحقیقات نیاز به تحقیق بیشتری احساس می شود.
هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر انگیختگی ناشی از تماشاگر بر فرآیند و نتیجه تصمیم گیری و عملکرد سرویس والیبال بود.
روش: روش تحقیق پیش رو شبه تجربی و روش نمونه گیری نیز تصادفی در دسترس بود. شرکت کنندگان پژوهش 29 بازیکن تیمهای ملی والیبال نوجوانان و دانشجویان ایران با میانگین سنی 243/2±62/19 سال بودند. شرکت کنندگان ابتدا 25 کوشش تصمیم گیری سرویس والیبال را اجرا کرده و امتیازات سرعت و دقت تصمیمگیری و دادههای حرکات چشم شان توسط دستگاه ردیابی بینایی مدل بدون سیم دیکابلیس ساخت کمپانی ارگونیر کشور آلمان ثبت شد. بخش دوم شامل اجرای آزمون عملی سرویس والیبال برادی (1990) بود که آزمودنی ها 10 سرویس را اجرا کردند. برای ایجاد انگیختگی از حضور تماشاگران در محیط آزمون استفاده شده و همچنین برای سنجش انگیختگی نیز از سنجش ضربان قلب ورزشکاران استفاده شد. فاکتورهای بیومکانیکی اجرای سرویس شامل: فاصله جدا شدن از زمین تا خط سرویس، ارتفاع سرویس، فاصله محل ضربه به توپ تا خط سرویس، فاصله محل فرود تا خط سرویس، و سرعت توپ بود. داده ها به وسیله آزمون آماری تی همبسته تحلیل شد.
یافتهها: انگیختگی باعث افزایش سرعت تصمیم گیری (015/0 =P) و کاهش دقت تصمیم گیری (0/001 >P) شده، از طرفی افزایش تعداد ساکاد (0/001 >P) و تثبیت های بینایی (0/001 >P) و همچنین کاهش مدت زمان تثبیت های بینایی (0/001 >P) را طی آزمون های تصمیم گیری در پی داشت. همچنین نتایج آزمون اجرای سرویس والیبال نشان داد انگیختگی تأثیر معناداری بر ارتفاع سرویس (0/033 =P) دارد.
نتیجه‌گیری: در طی اجرای مهارت های حرکتی، اگرچه فاکتور انگیختگی بر فرایند اجرای مهارت تأثیر داشته، ولی الزاماً بر نتیجه اجرا تأثیر نخواهد داشت. همچنین در مهارت های شناختی مانند تصمیم گیری، انگیختگی باعث افزایش سرعت و کاهش دقت تصمیم گیری می شود. در شرایط انگیختگی، بازیکنان مبادله سرعت - دقت را به سمت افزایش سرعت و کاهش دقت پیش می برند.
هدف: هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر انگیختگی ناشی از تماشاگر بر فرآیند و نتیجه تصمیم گیری و عملکرد سرویس والیبال بود.
روش: روش تحقیق پیش رو شبه تجربی و روش نمونه گیری نیز تصادفی در دسترس بود. شرکت کنندگان پژوهش 29 بازیکن تیمهای ملی والیبال نوجوانان و دانشجویان ایران با میانگین سنی 243/2±62/19 سال بودند. شرکت کنندگان ابتدا 25 کوشش تصمیم گیری سرویس والیبال را اجرا کرده و امتیازات سرعت و دقت تصمیمگیری و دادههای حرکات چشم شان توسط دستگاه ردیابی بینایی مدل بدون سیم دیکابلیس ساخت کمپانی ارگونیر کشور آلمان ثبت شد. بخش دوم شامل اجرای آزمون عملی سرویس والیبال برادی (1990) بود که آزمودنی ها 10 سرویس را اجرا کردند. برای ایجاد انگیختگی از حضور تماشاگران در محیط آزمون استفاده شده و همچنین برای سنجش انگیختگی نیز از سنجش ضربان قلب ورزشکاران استفاده شد. فاکتورهای بیومکانیکی اجرای سرویس شامل: فاصله جدا شدن از زمین تا خط سرویس، ارتفاع سرویس، فاصله محل ضربه به توپ تا خط سرویس، فاصله محل فرود تا خط سرویس، و سرعت توپ بود. داده ها به وسیله آزمون آماری تی همبسته تحلیل شد.
یافتهها: انگیختگی باعث افزایش سرعت تصمیم گیری (015/0 =P) و کاهش دقت تصمیم گیری (0/001 >P) شده، از طرفی افزایش تعداد ساکاد (0/001 >P) و تثبیت های بینایی (0/001 >P) و همچنین کاهش مدت زمان تثبیت های بینایی (0/001 >P) را طی آزمون های تصمیم گیری در پی داشت. همچنین نتایج آزمون اجرای سرویس والیبال نشان داد انگیختگی تأثیر معناداری بر ارتفاع سرویس (0/033 =P) دارد.
نتیجه‌گیری: در طی اجرای مهارت های حرکتی، اگرچه فاکتور انگیختگی بر فرایند اجرای مهارت تأثیر داشته، ولی الزاماً بر نتیجه اجرا تأثیر نخواهد داشت. همچنین در مهارت های شناختی مانند تصمیم گیری، انگیختگی باعث افزایش سرعت و کاهش دقت تصمیم گیری می شود. در شرایط انگیختگی، بازیکنان مبادله سرعت - دقت را به سمت افزایش سرعت و کاهش دقت پیش می برند.
شماره‌ی مقاله: 3
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |