دوره 21، شماره 114 - ( تابستان 1401(شهریور)، 1401 )                   جلد 21 شماره 114 صفحات 1214-1193 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه،ارومیه، ایران. ، m.r.mufassery@gmail.com
چکیده:   (2342 مشاهده)
زمینه: حساسیّت سیستم­ های مغزی/رفتاری نشان ­دهنده­ ی آمادگی ابتلا به اشکال متعدد آسیب­ ­روانـی از جمله اختلال­ های اضطرابی است، از سوی دیگر، عدم تحمل بلاتکلیفی نیز به عنوان یک سازه­ی فراتشخیصی تقریباً در همه­ ی اختلال­ های اضطرابی، ازجمله اختلا اضطراب بیماری وجود دارد. با این حال، روابط میان این متغیرها در قالب یک مدل منسجم و در جمعیت بالینی نیاز به بررسی بیشتری دارد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ­ای عدم تحمل بلاتکلیفی در تبیین رابطه بین سیستم­های مغزی/رفتاری با اختلال اضطراب بیماری انجام شد. فرض بر این است که سیستم ­های مغزی/رفتاری و عدم تحمل بلاتکلیفی در تعامل با یکدیگر به اختلال اضطراب بیماری منجر می­شوند. ولی با وجود اهیمت این مدل، پژوهش­های کافی در این راستا انجام نشده است.
روش: روش اجرای این پژوهش توصیفی، همبستگی و از نوع معادلات ‌ساختاری بود. جامعه مورد نظر بالینی بود که شامل تمامی درمانجویان دارای اختلال اضطراب بیماری (زن و مرد) مراجعه ­کننده به مراکز روانشناختی و روان­ پزشکی شهرستان ارومیه (افراد 17-40 ساله) در سال ­های 1399-1400 بود. برای این منظور 200 نفر از درمانجویان با روش نمونه ­گیری هدفمند (با تشخیص روان ­شناس یا روان­ پزشک) انتخاب شده و به پرسشنامه­ های اضطراب سلامتی (سالکوویسکیس و همکاران،2002)، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، 1994) و مقیاس سیستم­ های بازداری/فعال­ ساز رفتاری (کارور و وایت، 1994) پاسخ دادند. داده ­ها با استفاده از روش آماری مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته­ ها: یافته ­ها حاکی از آن است که سیستم بازداری رفتار با ضرایب اثر 0/340 و 0/519 و سیستم فعال سازی رفتار با ضرایب اثر 0/219- و 0/233- به ترتیب بر اضطراب سلامتی و عدم تحمل بلاتکلیفی تأثیر مثبت و منفی دارند. همچنین عدم بلاتکلیفی با ضریب اثر 0/414 بر اضطراب سلامتی تأثیر مستقیم و مثبتی دارد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های ما نشان می‌دهد که عدم تحمل بلاتکلیفی و سیستم­ های مغزی/رفتاری می­ توانند از جمله سازه­ های زیربنایی در اختلال اضطراب بیماری باشند. می­ توان نتیجه­ گیری کرد که فعالیت سیستم ­های مغزی/رفتاری و عدم تحمل بلاتکلیفی مکانیسم ­هایی اثرگذار در تداوم اضطراب بیماری هستند و در نظر گرفتن این روابط می ­تواند در سبب ­ شناسی و درمان افراد مبتلا به اختلال اضطراب بیماری سودمند باشد.
متن کامل [PDF 1469 kb]   (988 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/9/11 | پذیرش: 1401/5/10 | انتشار: 1401/6/13

بازنشر اطلاعات
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است.