دوره 21، شماره 113 - ( تابستان 1401(مرداد)، 1401 )
جلد 21 شماره 113 صفحات 922-903 |
برگشت به فهرست نسخه ها
استاد،گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران ، Aliessazadegan10@yahoo.com
چکیده: (966 مشاهده)
زمینه: تحقیقات نشان داده است پریشانی روانشناختی عامل خطر مهمی در بیماری‌زایی سوء هاضمه کارکردی است که در ارتباط با فرآیند‌های روانشناختی حوزه درد و محرک‌های احشایی کیفیت زندگی بیماران را شدیداً تحت تأثیر قرار می‌دهد. با این وجود پژوهش راجع به تدوین مدل ساختاری برای پیش‌بینی کیفیت زندگی بر اساس پریشانی روانشناختی با میانجی‌گری خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعهآفرینی درد مغفول مانده است.
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل معادلات ساختاری پریشانی روانشناختی با کیفیت زندگی با نقش میانجی خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعهآفرینی درد بود.
روش: روش پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری را کلیه افراد مبتلا به سوء هاضمه کارکردی مراجعه کننده به کلینیک‌های گوارشی شهر اصفهان تشکیل می‌دادند. نمونه آماری 363 نفر بودند که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های شاخص سوء هاضمه نپین (تالی و همکاران، 1999)، افسردگی، اضطراب و تنیدگی (صاحبی و همکاران، 1384)، خودکارآمد پنداری درد مزمن (بشارت، 1387)، تصاویر ذهنی درد مزمن (کچویی و همکاران، 1394)، شاخص حساسیت احشایی (پور‌توکلی و همکاران، 1397) و فاجعهآفرینی درد (سجادیان و همکاران، 1391) استفاده شد. داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزار smart-PLS تحلیل شد.
یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده مدل پژوهش حاضر از برازش کلی قوی و قابل قبولی برخوردار است (0/857 =GOF). ساختار کلی روابط مورد آزمون از طریق داده‌های بدست آمده تأیید گشت (0/907 =NFI و 0/056 =SRMR). تمامی‌ضرایب غیر مستقیم در مدل معنادار است (0/05 P<؛ 1/96 <t). همچنین همه ضرایب مستقیم به جزء تأثیر مستقیم حساسیت احشایی و خودکارآمد پنداری درد بر کیفیت زندگی معنادار است (0/05 P<؛ 1/96 <t).
نتیجه‌گیری: کیفیت زندگی به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق متغیرهای خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعه آفرینی درد با پریشانی روانشناختی مرتبط است. یافته‌های حاصل از این مدل به درک کامل‌تری از نحوۀ تأثیر پریشانی روانشناختی بر کیفیت زندگی مبتلایان به سوء هاضمه کارکردی کمک می‌کند و در نظر گرفتن این روابط در سببشناسی و درمان افراد مبتلا به این بیماری می‌تواند مفید واقع شود.
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل معادلات ساختاری پریشانی روانشناختی با کیفیت زندگی با نقش میانجی خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعهآفرینی درد بود.
روش: روش پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری را کلیه افراد مبتلا به سوء هاضمه کارکردی مراجعه کننده به کلینیک‌های گوارشی شهر اصفهان تشکیل می‌دادند. نمونه آماری 363 نفر بودند که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های شاخص سوء هاضمه نپین (تالی و همکاران، 1999)، افسردگی، اضطراب و تنیدگی (صاحبی و همکاران، 1384)، خودکارآمد پنداری درد مزمن (بشارت، 1387)، تصاویر ذهنی درد مزمن (کچویی و همکاران، 1394)، شاخص حساسیت احشایی (پور‌توکلی و همکاران، 1397) و فاجعهآفرینی درد (سجادیان و همکاران، 1391) استفاده شد. داده‌ها با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرمافزار smart-PLS تحلیل شد.
یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده مدل پژوهش حاضر از برازش کلی قوی و قابل قبولی برخوردار است (0/857 =GOF). ساختار کلی روابط مورد آزمون از طریق داده‌های بدست آمده تأیید گشت (0/907 =NFI و 0/056 =SRMR). تمامی‌ضرایب غیر مستقیم در مدل معنادار است (0/05 P<؛ 1/96 <t). همچنین همه ضرایب مستقیم به جزء تأثیر مستقیم حساسیت احشایی و خودکارآمد پنداری درد بر کیفیت زندگی معنادار است (0/05 P<؛ 1/96 <t).
نتیجه‌گیری: کیفیت زندگی به طور مستقیم و غیر مستقیم از طریق متغیرهای خودکارآمد پنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد و فاجعه آفرینی درد با پریشانی روانشناختی مرتبط است. یافته‌های حاصل از این مدل به درک کامل‌تری از نحوۀ تأثیر پریشانی روانشناختی بر کیفیت زندگی مبتلایان به سوء هاضمه کارکردی کمک می‌کند و در نظر گرفتن این روابط در سببشناسی و درمان افراد مبتلا به این بیماری می‌تواند مفید واقع شود.
واژه‌های کلیدی: کیفیت زندگی، پریشانی روانشناختی، خودکارآمدپنداری درد، حساسیت احشایی، تصاویر ذهنی مرتبط با درد، فاجعه آفرینی درد
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |