دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران (نویسنده مسئول). ، J.karami@razi.ac.ir
چکیده: (1623 مشاهده)
زمینه: مطالعات بیانگر آن است که استفاده افراطی از اینترنت که امروزه در بین نوجوانان رواج دارد بر افسردگی، اضطراب اجتماعی، عملکرد تحصیلی و ارتباط با والدین، حرمت خود، کارآمدی آنان تأثیر میگذارد. همچنین انتظارات استفاده از اینترنت و راهبردهای مقابلهای بر رابطه بین عوامل زمینهساز و اعتیاد به اینترنت تأثیر میگذارد.
هدف: هدف پژوهش حاضر آزمون مدل اعتیاد به اینترنت بر اساس جنبههای آسیبشناسی روانی، شخصیتی و شناخت اجتماعی با میانجی گری راهبردهای مقابلهای و انتظارات استفاده از اینترنت بود.
روش: روش پژوهش توصیفی – همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهرستان گرگان در سال تحصیلی 1400-1399 بود که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای تعداد 353 نفر انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل مقیاس کوتاه اعتیاد به اینترنت یانگ (1996)، مقیاس عزتنفس روزنبرگ (1965)، مقیاس خودکارآمدی شوارتز (1995)، فهرست استرس مزمن شولتز (2004)، مقیاس تنهایی دیونگ (2006)، مقیاس مقابله مختصر کارور (1997) و انتظارات استفاده از اینترنت برند (2015) بود. دادهها با روش مدل معادلات ساختاری تحلیل شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد اثر مستقیم جنبههای آسیبشناسی روانی بر اعتیاد به اینترنت معنادار نبود (0/01 p<)؛ اما اثر مستقیم جنبههای شخصیتی و شناختهای اجتماعی بر اعتیاد به اینترنت منفی و معنیدار بود (0/01 <p). اثر میانجیگری انتظارات استفاده از اینترنت بر روابط بین جنبههای آسیبشناسی و اعتیاد به اینترنت (0/913 <p)؛ و بر رابطه جنبههای شخصیتی و اعتیاد به اینترنت (0/917 <p) و همچنین بر روابط بین جنبههای اجتماعی و اعتیاد به اینترنت (0/951 <p) معنادار نبود. اثر میانجیگری راهبردهای مقابلهای بر روابط بین جنبههای آسیبشناسی و اعتیاد به اینترنت مثبت (0/000<p) و بر روابط بین جنبههای شخصیتی و اعتیاد به اینترنت منفی و معنادار بود (0/000 <p) و همچنین بر روابط بین جنبههای اجتماعی و اعتیاد به اینترنت معنادار نبود (0/274 <p).
نتیجهگیری: به نظر میرسد کنترل نشانههای خلقی و اضطراب، آموزش راهبردهای افزایش خودکارآمدی، عزتنفس، حمایت اجتماعی ادراکشده و مهارتهای مقابلهای و تغییر انتظارات استفاده از اینترنت، در پیشگیری از ایجاد و ابقای اعتیاد به اینترنت مفید است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/12/23 | پذیرش: 1401/10/10 | انتشار: 1401/10/3
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |