دوره 21، شماره 120 - ( زمستان 1401 (اسفند)، 1401 )                   جلد 21 شماره 120 صفحات 2518-2501 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


استادیار، گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. ، marjantaghvai@yahoo.com
چکیده:   (980 مشاهده)
زمینه: سبک‌های مقابله‌ای ناکارآمد و نگرانی درباره تصویر بدنی از جمله مؤلفه‌هایی هستند که بر روی افراد چاق دچار اختلال پرخوری تأثیر می‌گذارند و منجر به رفتارهای ناسالم خوردن می‌شوند. با این وجود مداخلات عمیق روانشناختی که بر روی این مؤلفه‌ها تمرکز کند، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اینکه طرحواره درمانی، درمان یکپارچه، عمیق و کارآمدی است سؤال پژوهش حاضر این است که آیا این مداخله می‌تواند بر سبک‌های مقابله‌ای و نگرانی تصویر بدنی در افراد چاق مبتلا به اختلال پرخوری تأثیرگذار باشد؟
هدف: هدف پژوهش اثربخشی طرحواره­درمانی بر سبک‌های مقابله ­ای و نگرانی­های تصویربدنی در افراد چاق مبتلابه اختلال پرخوری بود.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با ساختار تک آزمودنی شامل خط پایه، مداخله و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان چاق مبتلا به پرخوری مراجعه‌کننده به یک کلینیک لاغری شهر تهران در سال‌های 1401-1400 بود. نمونه پژوهش را هشت نفر از زنان چاق تشکیل داده بودند. ابزار پژوهش پرسشنامه جبران افراطی یانگ و رای (1994)، پرسشنامه اجتناب یانگ و رای (1994)، پرسشنامه نشانه های اختلال خوردن فیربورن (2008) و مصاحبه نیمه ساختاریافته و پروتکل طرحواره درمانی (سیمپسون، 2018) بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از درصد داده‌های ناهمپوش، درصد بهبودی و شاخص تغییرات معتبر و نمودار روند استفاده شد.
یافته‌ها: شاخص‌های درصد بهبودی، درصد داده‌های ناهمپوش و شاخص تغییرات معتبر در متغیر اجتناب برای شرکت‌کنندگان دوم، چهارم، ششم، هفتم و هشتم؛ در متغیر جبران افراطی برای شرکت‌کنندگان چهارم، ششم، هفتم و هشتم و در متغیر نگرانی‌های بدنی تمام شرکت‌کنندگان دارای بهبود چشمگیری در مرحله‌ی مداخله و پیگیری بودند (دارای RCI بالاتر از 1/96 بودند) که این نشان‌دهنده‌ی اثربخشی و ثبات نتایج طرحواره درمانی است.
نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی طرحواره درمانی بر سبک‌های اجتناب و جبران افراطی و نگرانی‌های تصویر بدنی پیشنهاد می‌گردد علاوه بر توجه به مؤلفه‌های جسمانی در درمان افراد چاق مبتلا به پرخوری به مؤلفه‌های روانشناختی از نوع طرحواره­های ناسازگار و سبک‌های مقابله‌ای برخاسته از آن‌ها نیز توجه شود.

 
شماره‌ی مقاله: 11
متن کامل [PDF 1253 kb]   (948 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/10/19 | پذیرش: 1401/11/5 | انتشار: 1401/12/2

بازنشر اطلاعات
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است.