فخری السادات حسینی، اسماعیل سعدی پور، فریبرز درتاج، سیاوش طالع پسند، اصغر مینائی،
دوره ۲۰، شماره ۱۰۵ - ( پاییز ۱۴۰۰(آذر)، ۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه: مطالعات متعددی به بررسی اشتیاق تحصیلی پرداخته اند. اما پژوهش پیرامون تدوین مدل ساختاری برای پیش بینی اشتیاق ریاضی بر اساس خودطرحواره ریاضی و حافظه عاطفی ریاضی با میانجی گری ارزش تکلیف و باورهای توانایی - انتظار مغفول مانده است.
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری حافظه عاطفی و خودطرحواره ریاضی با اشتیاق ریاضی با نقش میانجی باورهای توانایی - انتظار و ارزش تکلیف بود.
روش: این پژوهش از نوع پژوهش همبستگی با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری بود که ۵۰۰ نفر از دانش آموزان پایه های یازدهم رشته تجربی و ریاضی شهر تهران سال ۱۳۹۸ به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. همه ی آن ها پرسشنامه های حافظه عاطفی ریاضی (شانک و همکاران، ۲۰۰۸)، خودطرحواره ریاضی (گارسیا و پینتریچ، ۱۹۹۴)، انتظار - ارزش سمنان (حسینی و همکاران، ۱۳۸۹)، هزینه تکلیف ریاضی (فلاک و همکاران، ۲۰۱۵) و اشتیاق ریاضی (فردریکز و همکاران، ۲۰۰۴) را تکمیل نمودند و داده ها با استفاده از آزمون های مدل ساختاری و تحلیل مسیر تحلیل شد .
یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده، حافظه منفی به صورت مستقیم بر باورهای توانایی - انتظار ریاضی، تأثیر منفی و حافظه مثبت به صورت مستقیم بر باورهای توانایی - انتظار ریاضی تأثیر مثبت داشت (۰/۰۱ > P). حافظه منفی هم به صورت مستقیم (۰/۰۱ > P) و هم به صورت غیرمستقییم (۰/۰۵ > P) و با میانجیگری باورهای توانایی - انتظار ریاضی بر ارزش تکلیف ریاضی تأثیر داشت. حافظه مثبت نیز هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم و با میانجیگری باورهای توانایی-انتظار ریاضی بر ارزش تکلیف ریاضی تأثیر داشت (۰/۰۱ >P). باورهای توانایی - انتظار ریاضی نیز به صورت مستقیم بر ارزش تکلیف ریاضی تأثیر داشت (۰/۰۵>P). حافظه منفی و هم حافظه مثبت هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم، بر اشتیاق ریاضی تأثیر داشت (۰/۰۱ >P). رابطه مستقیم خودطرحوارههای ریاضی، ارزش تکلیف ریاضی و باورهای توانایی - انتظار ریاضی با اشتیاق ریاضی معنیدار نبود (۰/۰۵ <p).
نتیجهگیری: حافظه عاطفی مثبت و منفی بر اشتیاق ریاضی مؤثر است. همچنین خود طرحواره ریاضی و حافظه عاطفی ریاضی به واسطه باورهای تواناییانتظار ریاضی بر ارزش تکلیف ریاضی تأثیر گذارند . تلویحات کاربردی یافته ها مورد بحث قرار گرفت.