TY - JOUR T1 - Comparison of the effectiveness of cognitive behavioral therapy with cognitive hypnotherapy and eye movement desensitization (EMDR) and reprocessing on the reduction of traumatic stress symptoms of flooded women TT - مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری با هیپنوتراپی شناختی و حساسیت‌زدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد (EMDR) بر کاهش علایم استرس پس از سانحه زنان سیل زده JF - Journal-of-Psychological-Science JO - Journal-of-Psychological-Science VL - 19 IS - 86 UR - http://psychologicalscience.ir/article-1-607-fa.html Y1 - 2020 SP - 203 EP - 212 KW - Cognitive behavioral therapy KW - cognitive hypnotherapy KW - eye movement desensitization and reimbursement KW - post traumatic stress N2 - زمینه: حوادث طبیعی مانند سیل، یکی از تجارب مستقیم حوادث آسیب ­زا است که می ­تواند زمینه ­ساز اختلالات روانشناختی بوده و مستلزم اجرای مداخلات روانشناختی می ­باشد. از این ­رو، مسأله پژوهش حاضر تعیین و مقایسه مداخلات اثربخش در زمینه کاهش علایم اختلال استرس پس از سانحه است. هدف: مقایسۀ اثر بخشی درمان شناختی رفتاری با هیپنوتراپی و حساسیت­ زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد بر کاهش علایم اختلال استرس پس از سانحه زنان سیل زده بود. روش: پژوهش از نوع نیمه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون – پس ­آزمون چهار گروهی بود. جامعۀ آماری، شامل کلیه زنان میانسال سیل ­زده شهر پل ­دختر استان لرستان در سال 1398بود. 100 نفر به روش نمونه ­گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند و در گروه‌های آزمایش (3 گروه 20 نفره) و کنترل (یک گروه 20 نفره) به ­تصادف گمارش شدند. ابزار پژوهش عبارتند از: جلسات مداخلاتی حساسیت‌زدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد (EMDR) شاپیرو (2001)، جلسات مداخله­ ای هیپنوتراپی شناختی (علاءالدین، ترجمه ارقبایی و همکاران، 1394) و مقتدر، حسن­ زاده، میرزاییان و دوستی (1395)، طرح درمان شناختی - رفتاری اهلرز و کلارک (2000) و اهلرز و همکاران (2005) و مقیاس خودسنجی تأثیر رویداد (IES-R ) هوروویتز و همکاران (1987). تحلیل داده ­ها با روش تحلیل کواریانس و آزمون تعقیبی بن­ فرونی انجام شد. یافته­ ها: سه روش مداخلاتی شناختی رفتاری، هیپنوتراپی شناختی و EMDR بر کاهش اختلال استرس پس از سانحه تأثیر معنادار داشتند (0/01p<). درمان شناختی - رفتاری تأثیر بیشتری نسبت به EMDR بر کاهش اختلال استرس پس از سانحه داشت (0/01p<). نتیجه ­گیری: می­توان برای کاهش استرس پس از سانحه از درمان شناختی - رفتاری بهره برد. M3 ER -