RT - Journal Article T1 - Addiction prone prediction modeling based on meta-cognitive beliefs and sensation seeking: the mediating role of big five personality traits JF - Journal-of-Psychological-Science YR - 2020 JO - Journal-of-Psychological-Science VO - 19 IS - 94 UR - http://psychologicalscience.ir/article-1-753-fa.html SP - 1219 EP - 1230 K1 - Addiction prone K1 - meta-cognitive beliefs K1 - sensation seeking K1 - big five personality traits AB - زمینه: مطالعات متعددی به پیش­ بینی آمادگی به اعتیاد و باورهای فراشناختی و هیجان خواهی و پنج عامل بزرگ شخصیت پرداخته ­اند. اما پژوهشی که به تدوین مدل پیش­ بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس باورهای فراشناختی و هیجان ­خواهی: نقش واسطه ­ای پنج عامل بزرگ شخصیت پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: تدوین مدل پیش ­بینی آمادگی به اعتیاد بر اساس باورهای فراشناختی، هیجان­خواهی با نقش واسطه ­ای پنج عامل بزرگ شخصیت بود. روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی کارکنان فاز نهم و دهم شرکت عسلویه (پالایشگاه پنجم) در سال 1398 بودند. 250 نفر با روش نمونه­ گیری به‌صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه­ های آمادگی به اعتیاد وید و همکاران (1992)، باورهای فراشناختی ولز و کارت رایت - هاتون (2004)، هیجان­خواهی زاکرمن (1993) و پرسشنامه شخصیتی نئو (1985) بودند. داده ­ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته­ ها: متغیرهای باورهای فراشناختی و هیجان­خواهی رابطه مثبت معناداری با آمادگی به اعتیاد داشتند. تمامی مؤلفه­ های بزرگ شخصیت به جز روان ­رنجورخویی با آمادگی رابطه منفی معناداری داشتند. نتایج تحلیل مسیر حاکی از برازش مناسب مدل بود که هیجان­ خواهی هم به صورت مستقیم و هم از طریق روان­ رنجورخویی و توافق ­پذیری؛ و باورهای فراشناختی فقط به صورت غیرمستقیم و از طریق روان ­رنجورخویی و توافق­پذیری توانستند آمادگی به اعتیاد را پیش­بینی کنند (0/001 >p). نتیجه­ گیری: باورهای فراشناختی و هیجان ­خواهی در کنار سایر عوامل از جمله ویژگی ­های شخصیتی، نقشی کلیدی در آمادگی به اعتیاد ایفا می ­کنند و لزوم توجه به این عوامل در برنامه­ های پیشگیری ضروری است. LA eng UL http://psychologicalscience.ir/article-1-753-fa.html M3 ER -