دوره 20، شماره 102 - ( تابستان1400(شهریور)، 1400 )
جلد 20 شماره 102 صفحات 899-889 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه روان‌شناسی بالینی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، Sohrabi@atu.ac.ir
چکیده: (1497 مشاهده)
زمینه: عملکرد شناختی خلبان سازه مهمی است که نقش حیاتی در پیشگیری از سوانح هوایی ایفا می کند. تاکنون پژوهش های مختلفی به شناسایی عوامل اثرگذار بر عملکرد شناختی خلبان پرداختهاند؛ اما در زمینه تعامل این عوامل و توالی زمانی آنها شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف این پژوهش تدوین الگوی ساختاری پیش‌بینی عملکرد شناختی خلبانان خطوط هوایی ایران بر اساس منابع استرس و آگاهی از موقعیت با توجه به نقش میانجی‌گری خستگی ذهنی و عوامل پروازی بود. روش: روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه خلبانان غیرنظامی مرد شاغل در شرکت‌های هواپیمایی ایران در سال 1398 که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری در دسترس 310 نفر به‌عنوان نمونه در مطالعه شرکت کردند. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه استرس شغلی (اسپیو و اسپوکان، 1998) پرسشنامه سنجش چندبعدی خستگی (اسمتس، 1996)، مقیاس رتبه‌بندی آگاهی از موقعیت (تایلور، 1990) و ارزیابی عملکردی در محیط شبیه‌سازی پرواز جمع‌آوری و با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و آزمون بوت استرپ در نرم افزار Amos-21 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل فرضی پژوهش با انجام برخی اصلاحات از برازش مناسبی برخوردار است. شاخص‌های برازش مدل نهایی شامل TLI= 0/91، CFI= 0/93، IFI= 0/93، GFI= 0/93، SRMR= 0/056، RMSEA= 0/055 بود. همچنین نتایج نشان داد که استرس شغلی با واسطه گری خستگی ذهنی بر عملکرد شناختی اثر دارد. آگاهی از موقعیت نیز با واسطه گری خستگی ذهنی و عوامل پروازی بر عملکرد شناختی اثر می گذارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، خلبانانی که استرس شغلی و خستگی ذهنی کمتر، آگاهی از موقعیت بیشتر و سطح بالایی از عوامل پروازی را دارا باشند می‌توانند عملکرد شناختی بهتری را تجربه کنند.
واژه‌های کلیدی: عملکرد شناختی، منابع استرس، آگاهی از موقعیت، خستگی ذهنی، عوامل پروازی، خلبانان خطوط هوایی.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |