دوره 21، شماره 110 - ( بهار 1401(اردیبهشت)، 1401 )
جلد 21 شماره 110 صفحات 248-229 |
برگشت به فهرست نسخه ها
استاد، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ، Besharat@ut.ac.ir
چکیده: (1411 مشاهده)
زمینه: در طی سال‌های اخیر، رویکرد امیدبخشی در طراحی مداخله‌های مبتنی بر خودتنظیمی با هدف تغییر ذهن‌سازه‌ها شکل گرفته است. با وجود گسترش کاربرد این رویکرد در مداخلات درمانی، شواهد چندانی برای اثربخشی مداخلۀ ذهنسازهمحور در حوزه‌های خاص سلامت همچون چاقی در دسترس نیست.
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مدل مداخلۀ ذهن سازه محور بر کاهش وزن و شاخص تودۀ بدنی (BMI)، خوردن هیجانی و تغییر ذهن سازۀ تنیدگی در افراد مبتلا به چاقی انجام شد.
روش: مطالعه حاضر به صورت کارآزمایی بالینی و با گمارش تصادفی شرکت کنندگان در دو گروه درمان و گواه اجرا شد. 42 نفر از افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی که به کلینیک چاقی بیمارستان سینا مراجعه کرده بودند، به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. گروه درمان مداخلۀ ذهن سازه محور (دووک، 2017؛ کرام و همکاران، 2017) را در 8 جلسه و برای مدّت زمان 2 ماه دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس ذهن سازۀ شخصیت (ITOP)، مقیاس ذهن سازۀ تنیدگی (SMM) و پرسش نامۀ رفتارهای خوردن هیجانی (EOQ) بود. دادهها با استفاده از آزمون U مان ویتنی نمرات افتراقی تحلیل شدند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که مدل مداخلۀ ذهن سازه محور باعث کاهش وزن و BMI در مرحلۀ پس آزمون شده و در مرحله پیگیری نیز باعث تداوم اثرگذاری شده است. هم چنین یافته های پژوهش حاکی از آن بود که مداخلۀ ذهنسازهمحور خوردن هیجانی را کاهش و ذهن سازۀ تنیدگی توان افزا و ذهن سازۀ نمو را در مرحلۀ پس آزمون افزایش می‌دهد. در مرحلۀ پیگیری برای این متغیّرها نیز ثبات نتایج دیده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی مدل مداخلۀ ذهن سازه محور برای کاهشوزن و رفتار خوردن هیجانی در شرکت‌کنندگان این پژوهش، پیشنهاد می‌شود از این مدل مداخله‌ای به عنوان درمان مستقل و یا درمان مکمّل برای بیماران مبتلا به چاقی استفاده شود.
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مدل مداخلۀ ذهن سازه محور بر کاهش وزن و شاخص تودۀ بدنی (BMI)، خوردن هیجانی و تغییر ذهن سازۀ تنیدگی در افراد مبتلا به چاقی انجام شد.
روش: مطالعه حاضر به صورت کارآزمایی بالینی و با گمارش تصادفی شرکت کنندگان در دو گروه درمان و گواه اجرا شد. 42 نفر از افراد مبتلا به اضافه وزن و چاقی که به کلینیک چاقی بیمارستان سینا مراجعه کرده بودند، به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. گروه درمان مداخلۀ ذهن سازه محور (دووک، 2017؛ کرام و همکاران، 2017) را در 8 جلسه و برای مدّت زمان 2 ماه دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس ذهن سازۀ شخصیت (ITOP)، مقیاس ذهن سازۀ تنیدگی (SMM) و پرسش نامۀ رفتارهای خوردن هیجانی (EOQ) بود. دادهها با استفاده از آزمون U مان ویتنی نمرات افتراقی تحلیل شدند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که مدل مداخلۀ ذهن سازه محور باعث کاهش وزن و BMI در مرحلۀ پس آزمون شده و در مرحله پیگیری نیز باعث تداوم اثرگذاری شده است. هم چنین یافته های پژوهش حاکی از آن بود که مداخلۀ ذهنسازهمحور خوردن هیجانی را کاهش و ذهن سازۀ تنیدگی توان افزا و ذهن سازۀ نمو را در مرحلۀ پس آزمون افزایش می‌دهد. در مرحلۀ پیگیری برای این متغیّرها نیز ثبات نتایج دیده شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی مدل مداخلۀ ذهن سازه محور برای کاهشوزن و رفتار خوردن هیجانی در شرکت‌کنندگان این پژوهش، پیشنهاد می‌شود از این مدل مداخله‌ای به عنوان درمان مستقل و یا درمان مکمّل برای بیماران مبتلا به چاقی استفاده شود.
شماره‌ی مقاله: 1
واژه‌های کلیدی: مداخلۀ ذهن سازه محور، چاقی، ذهن سازۀ نمو، ذهن سازۀ تنیدگی، خوردن هیجانی، شاخص تودۀ بدنی
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |