دوره 22، شماره 121 - ( بهار 1402(فروردین)، 1402 )
جلد 22 شماره 121 صفحات 140-125 |
برگشت به فهرست نسخه ها
استادیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اردکان، اردکان ایران. ، M.Dehestani@ardakan.ac.ir
چکیده: (848 مشاهده)
زمینه: اختلال در نورون‌های آئینه‌ای کودکان اوتیسم همواره مورد چالش پژوهشگران این حوزه بوده است و روش‌هایی که مبتنی بر سیستم نورون‌های آئینه‌ای طراحی شده‌اند نظیر یادگیری مشاهده‌ای به صورت مشارکتی، می‌تواند برای افزایش تقلید در کودکان اوتیسم مورد توجه قرار گرفته و در آموزش از آن‌ها استفاده شود؛ بااین وجود مطالعات اندکی تأثیر این شیوه آموزشی را بر یادگیری کودکان اوتیسم مورد بررسی قرار دادهاند.
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر یادگیری مشاهده‌ای در ارتقای عملکرد نورون‌های آئینه‌ای و در راستای آن بهبود کیفیت مهارت حرکتی شنا در کودکان پسر طیف اوتیسم بود.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی است که در سال 1397 طراحی و اجرا شده است. جامعه آماری شامل کودکان پسر 7 تا 14 ساله طیف اوتیسم (آسپرگر و با عملکرد بالا) شهر تهران است که نمونه مورد نیاز به شیوه هدفمند و از نوع در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه تمرین انفرادی و دوتایی تخصیص داده شدند و طی مدت 8 هفته دو جلسه در هفته به آموزش مهارت کرال سینه پرداختند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس سنجش شدت اوتیسم گارس (1994)؛ چک لیست ارزیابی مهارت کرال سینه (گالاهو و اوزمان، 2005) و برای ثبت امواج مغزی از حسگر الکترو انسفالوگراف (EEG) استفاده شد. تحلیل داده با روش تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر بود که در نرم افزار SPSS انجام شد.
یافته ها: نتایج تحلیل کووریانس نشان داد که هر دو گروه در پس‌آزمون عملکرد نورون‌های آئینه‌ای بهبود داشتند ولی گروه تمرینات دوتایی پس از مداخله به طور معناداری در ارتقای عملکرد نورون‌های آئینه‌ای بهبود داشت و تفاوت بین دو گروه به طور معنی‌داری به نفع گروه تمرین دوتایی بود (0/001 p<). همچنین کیفیت شنای کرال سینه در گروه تمرین دوتایی بهبود معناداری داشت و تفاوت بین دو گروه در بهبود مهارت شنا به طور معناداری به نفع گروه دوتایی بود (0/001 p<).
نتیجه‌گیری: آموزش از طریق یادگیری مشاهده‌ای، تقلید و بازخوردهای مشاهده‌ای فعالیت نورون‌های آیینه ای را که در بهبود اعمال حرکتی مؤثر است، ارتقاء می‌بخشد که می‌توان از آن در جهت توانبخشی استفاده کرد. مطابق با یافته ها از مهم ترین کاربردهای آتی می توان به تمرکز بر بالابردن توانایی‌ها و قابلیت‌های عملکردی نورون‌های آئینه‌ای از طریق یادگیری مشاهده‌ای بهمنظور بهبود علائم حرکتی اوتیسم و توانبخشی عصبی اشاره کرد.
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر یادگیری مشاهده‌ای در ارتقای عملکرد نورون‌های آئینه‌ای و در راستای آن بهبود کیفیت مهارت حرکتی شنا در کودکان پسر طیف اوتیسم بود.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی است که در سال 1397 طراحی و اجرا شده است. جامعه آماری شامل کودکان پسر 7 تا 14 ساله طیف اوتیسم (آسپرگر و با عملکرد بالا) شهر تهران است که نمونه مورد نیاز به شیوه هدفمند و از نوع در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه تمرین انفرادی و دوتایی تخصیص داده شدند و طی مدت 8 هفته دو جلسه در هفته به آموزش مهارت کرال سینه پرداختند. ابزار گردآوری داده ها شامل مقیاس سنجش شدت اوتیسم گارس (1994)؛ چک لیست ارزیابی مهارت کرال سینه (گالاهو و اوزمان، 2005) و برای ثبت امواج مغزی از حسگر الکترو انسفالوگراف (EEG) استفاده شد. تحلیل داده با روش تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر بود که در نرم افزار SPSS انجام شد.
یافته ها: نتایج تحلیل کووریانس نشان داد که هر دو گروه در پس‌آزمون عملکرد نورون‌های آئینه‌ای بهبود داشتند ولی گروه تمرینات دوتایی پس از مداخله به طور معناداری در ارتقای عملکرد نورون‌های آئینه‌ای بهبود داشت و تفاوت بین دو گروه به طور معنی‌داری به نفع گروه تمرین دوتایی بود (0/001 p<). همچنین کیفیت شنای کرال سینه در گروه تمرین دوتایی بهبود معناداری داشت و تفاوت بین دو گروه در بهبود مهارت شنا به طور معناداری به نفع گروه دوتایی بود (0/001 p<).
نتیجه‌گیری: آموزش از طریق یادگیری مشاهده‌ای، تقلید و بازخوردهای مشاهده‌ای فعالیت نورون‌های آیینه ای را که در بهبود اعمال حرکتی مؤثر است، ارتقاء می‌بخشد که می‌توان از آن در جهت توانبخشی استفاده کرد. مطابق با یافته ها از مهم ترین کاربردهای آتی می توان به تمرکز بر بالابردن توانایی‌ها و قابلیت‌های عملکردی نورون‌های آئینه‌ای از طریق یادگیری مشاهده‌ای بهمنظور بهبود علائم حرکتی اوتیسم و توانبخشی عصبی اشاره کرد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |