استادیار، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه ازاد اسلامی،واحد تهران مرکزی،تهران، ایران ، fa_golshani@yahoo.com
چکیده: (2964 مشاهده)
زمینه: بزهکاری در دوران نوجوانی با مجموعه ای از الگوهای رفتاری نابهنجار و ضعف مهارت خودتنظیمی هیجانی از جمله رفتارهای خودآسیب رسان و تجربه خشم و پرخاشگری همراه است. مطالعات نشان می دهد که مؤلفه های گروه درمان گری درمان مبتنی بر شفقت بر امیدواری، رضایت از زندگی و نارسایی خلقی نوجوانان بزهکار مؤثر بوده و همچنین باعث بهبود نظم جویی شناختی هیجانی مثبت و افزایش مهارت های ذهن آگاهی و کاهش تجربه شرم و گناه در مبتلایان به اختلالات اضطرابی، افسردگی و افزایش تحمل پریشانی و کاهش نظم جویی هیجان منفی بوده است، اما در کاربرد این درمان بر روی نوجوانان بزهکار جامعه مورد نظر شکاف تحقیقی وجود دارد.
هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر پرخاشگری، رفتارهای خودآسیبرسان و خودتنظیمی هیجانی نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت شهر تهران انجام شد.
روش: در این پژوهش شبه آزمایشی، از طرح پیشآزمون - پسآزمون و پیگیری یکماهه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مددجویان ساکن کانون اصلاح و تربیت شهر تهران در سال 98 بود که از این میان، 13 مددجوی مقیم کانون اصلاح و تربیت شهر تهران بهطور تصادفی انتخاب شدند از سیاههی خودگزارشی رفتارهای خود آسیبرسان کلونسکی و گلن (2009)، پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی هافمن و کاشدان (2010) و پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) در مرحله پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری استفاده شد. برنامه آموزشی متمرکز بر شفقت طی 12 جلسه 90 دقیقهای و هفتهای یک جلسه اجرا شد. جهت بررسی اثربخشی برنامههای مداخله و بهمنظور کنترل اثر پیشآزمون از طرح تحلیل واریانس مختلط استفاده شد.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر شفقت بر کاهش نشانههای پرخاشگری، رفتارهای خودآسیبرسان تأثیر معنادار داشته (0/05 p<) و این اثربخشی در مرحله پیگیری هم بهصورت معنادار تداوم داشته است. در خصوص اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر مؤلفههای خودتنظیمی هیجانی، نتایج نشان داد که اجرای متغیر مستقل، مؤلفه سازگاری و تحمل را در سطح معنادار (0/05 p<) بهبود داده و این اثربخشی در مرحله پیگیری هم بهصورت معناداری تداوم داشته است.
نتیجهگیری: یافتهها نشان میدهد که درمان مبتنی بر شفقت بر بهبود کارکرد رفتارهای خود آسیبرسان، پرخاشگری و تنظیم هیجانی در نوجوانان بزهکار مؤثر است. از این نتایج میتواند در جهت برگزاری دورههای آموزشی در کانون اصلاح و تربیت و همچنین در برنامهریزی جهت پیشگیری از رفتارهای آسیبزا در نوجوانان و کاهش این رفتارها بهویژه در نوجوانان بزهکار استفاده کرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/8/14 | پذیرش: 1401/4/10 | انتشار: 1401/5/8
بازنشر اطلاعات |
|
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |