آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 21، شماره 119 - ( زمستان 1401 (بهمن)، 1401 )
جلد 21 شماره 119 صفحات 2332-2317 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Qelich Beiki A, Pakdaman M, karashki H. (2022). Construction and validation of the scale of dysfunctional motivational beliefs in high school students. Journal of Psychological Science. 21(119), : 12 doi:10.52547/JPS.21.119.2317
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1714-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1714-fa.html
قلیچ بیکی اشرف، پاکدامن مجید، کارشکی حسین. ساخت و اعتباریابی مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد در دانش آموزان مقطع متوسطه مجله علوم روانشناختی 1401; 21 (119) :2332-2317 10.52547/JPS.21.119.2317
استادیار، گروه روانشناسی، واحد قائنات، دانشگاه آزاد اسلامی، قاینات، ایران. ، pakdamaniauq@gmail.com
چکیده: (929 مشاهده)
زمینه: باورهای انگیزشی ناکارآمد اشاره به گرایش افراد برای ارزیابی عملکرد با توجه به معیارهای پایین و عدم تلاش و پشتکار برای موفقیت در تکالیف تحصیلی دارد. باورهای انگیزشی ناکارآمد منجر به افسردگی، اضطراب، کاهش عزت‌نفس و خودکارآمدی تحصیلی و دیگر مشکلات روانشناختی می‌شود. باوجود اینکه شناسایی و سنجش باورهای انگیزشی ناکارآمد جهت جلوگیری از مشکلات روانشناختی اهمیت اساسی دارد اما درزمینه‌ی ساخت و اعتباریابی مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد در جامعه مورد تحقیق شکاف تحقیقاتی وجود دارد
هدف: این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد در دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد.
روش: روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی و مدل تدوین ابزار بود. برای این منظور ابتدا طی یک مطالعه کیفی (در مطالعه قبلی) مبتنی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد و با به‌کارگیری فن مصاحبه نیمه‌سـاخت یافته با 15 نفر از دانش آموزان مصاحبه شد که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس اشباع نظری انتخاب شدند. متن مصاحبه‌ها با استفاده از سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی (استراوس و کوربین، 2015) کدگذاری و باورهای انگیزشی ناکارآمد در مؤلفه‌های رفتاری، انگیزشی، هیجانی، شناختی، فردی، آموزشگاهی و خانوادگی شناسایی شد. در مرحله بعد (مطالعه حاضر)، بر اساس کدهای به‌دست‌آمده از بخش کیفـی پژوهش، ابزاری جهت سنجش باورهای انگیزشی ناکارآمد دانش آموزان مقطع متوسطه ساخت و اعتباریابی شد و سپس تعداد 350 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر فردوس که در سال تحصیلی 400-1399 مشغول به تحصیل بودند با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد پاسخ دادند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی، نشان داد مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد حاوی 40 سؤال و مشتمل بر 4 عامل تأیید شده که گویه‌های 1 تا 8 مربوط به عامل خودکارآمدی تحصیلی؛ گویه‌های 9 تا 18 مربوط به عامل اضطراب امتحان؛ گویه‌های 19 تا 31 مربوط به عامل اسنادهای تحصیلی و گویه‌های 32 تا 40 مربوط به عامل ارزش تکلیف بود. شاخص‌های برازش مدل در تحلیل عاملی تأییدی روایی این مقیاس را مورد تأیید قرار داد.
نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج مطالعه شواهدی را برای روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته باورهای انگیزشی ناکارآمد به‌مثابه ابزاری جهت سنجش باورهای معیوب و بازدارنده در مسیر موفقیت تحصیلی دانش آموزان فراهم کرد و می‌تواند به‌عنوان ابزاری معتبر و روا برای تشخیص مورد استفاده پژوهشگران، درمانگران و مشاوران، معلمان قرار گیرد.
هدف: این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد در دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد.
روش: روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی و مدل تدوین ابزار بود. برای این منظور ابتدا طی یک مطالعه کیفی (در مطالعه قبلی) مبتنی بر نظریه‌پردازی داده بنیاد و با به‌کارگیری فن مصاحبه نیمه‌سـاخت یافته با 15 نفر از دانش آموزان مصاحبه شد که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس اشباع نظری انتخاب شدند. متن مصاحبه‌ها با استفاده از سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی (استراوس و کوربین، 2015) کدگذاری و باورهای انگیزشی ناکارآمد در مؤلفه‌های رفتاری، انگیزشی، هیجانی، شناختی، فردی، آموزشگاهی و خانوادگی شناسایی شد. در مرحله بعد (مطالعه حاضر)، بر اساس کدهای به‌دست‌آمده از بخش کیفـی پژوهش، ابزاری جهت سنجش باورهای انگیزشی ناکارآمد دانش آموزان مقطع متوسطه ساخت و اعتباریابی شد و سپس تعداد 350 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر فردوس که در سال تحصیلی 400-1399 مشغول به تحصیل بودند با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد پاسخ دادند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی، نشان داد مقیاس باورهای انگیزشی ناکارآمد حاوی 40 سؤال و مشتمل بر 4 عامل تأیید شده که گویه‌های 1 تا 8 مربوط به عامل خودکارآمدی تحصیلی؛ گویه‌های 9 تا 18 مربوط به عامل اضطراب امتحان؛ گویه‌های 19 تا 31 مربوط به عامل اسنادهای تحصیلی و گویه‌های 32 تا 40 مربوط به عامل ارزش تکلیف بود. شاخص‌های برازش مدل در تحلیل عاملی تأییدی روایی این مقیاس را مورد تأیید قرار داد.
نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج مطالعه شواهدی را برای روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته باورهای انگیزشی ناکارآمد به‌مثابه ابزاری جهت سنجش باورهای معیوب و بازدارنده در مسیر موفقیت تحصیلی دانش آموزان فراهم کرد و می‌تواند به‌عنوان ابزاری معتبر و روا برای تشخیص مورد استفاده پژوهشگران، درمانگران و مشاوران، معلمان قرار گیرد.
شماره‌ی مقاله: 12
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)