الگوهای هویت زوجی زنان تهرانی: یک پژوهش کیفی

میرکاظم, نگار سادات; اسمعیلی, معصومه; دهدست, کوثر

doi:10.61186/jps.23.140.87

پیام خود را بنویسید

ارسال به ایمیل

دوره 23، شماره 140 - ( پاییز 1403(آبان)، 1403 ) جلد 23 شماره 140 صفحات 105-87 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.61186/jps.23.140.87

Mendeley

Zotero

RefWorks

Mirkazem N S, Esmaeili M, dehdast K. (2024). Couple identity patterns of Tehrani women: A qualitative study. Journal of Psychological Science. 23(140), 87-105. doi:10.61186/jps.23.140.87
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2047-fa.html

میرکاظم نگار سادات، اسمعیلی معصومه، دهدست کوثر. الگوهای هویت زوجی زنان تهرانی: یک پژوهش کیفی مجله علوم روانشناختی 1403; 23 (140) :105-87 10.61186/jps.23.140.87

URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2047-fa.html

الگوهای هویت زوجی زنان تهرانی: یک پژوهش کیفی

نگار سادات میرکاظم^*

، معصومه اسمعیلی

، کوثر دهدست

کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. ، nmiirkazem98@gmail.com

چکیده: (764 مشاهده)

زمینه: شرط اساسی برای پایداری یک ازدواج مطلوب، شکل گیری مناسب هویت زوجی است. هویت زوجی امری وابسته به فرهنگ است که برمبنای عوامل مختلف نظیر نحوه مشارکت زوجین می تواند اشکال متعددی به خود بگیرد و پیامدهای مختلفی به همراه داشته باشد. باتوجه به اهمیت این موضوع کمتر پژوهشی به شناسایی الگوهای هویت زوجی در فرهنگ ایران پرداخته است.
هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی الگوهای هویتی زوجی در بین زنان شهر تهران بود.
روش: پژوهش حاضر با روش کیفی از نوع نظریه داده بنیاد مبتنی بر رویکرد گلیزری در شهر تهران و در سال ۱۴۰۱ انجام شد. نمونه مورد پژوهش شامل 16 نفر از زنان متأهل شهر تهران بود که با روش نمونهگیری هدفمند (نظری) انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته جمع آوری شد و پس از آن به روش گلیزری در سه گام کدهای باز، محوری و نظری مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: در پژوهش حاضر چهار الگوی هویت زوجی زنان شامل مشارکتی، منفعت طلب-تسلی دهنده، ایثارگر و تحول نیافته شناسایی شد که هر کدام از این الگوها بر اساس مشخصه های موجود در چهار محور تجلی هویت شخصی زوجین، فضای ارتباطی، فضای حمایتی-عاطفی، فضای تقسیم قدرت از یک دیگر متمایز هستند.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که با توجه به سهم گذاری متعادل طرفین رابطه در الگوی هویت زوجی مشارکتی، این الگو در قیاس با سایرین می تواند الگوی مطلوب رابطه درنظر گرفته شود. پیشنهاد می شود یافته های حاصل از پژوهش در اختیار متخصصین این حوزه قرار گیرد تا در قالب آموزش و درمان بتوانند زوج ها را به سمت هویت زوجی مطلوب هدایت کرده و کیفیت روابط زناشویی را ارتقا بخشند.

واژه‌های کلیدی: پژوهش کیفی، نظریه داده بنیاد، سبک هویت زوجین، هویت مشترک

متن کامل [PDF 1309 kb] (338 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/3/17 | پذیرش: 1402/12/10 | انتشار: 1403/6/6

فهرست منابع

1. عبداللهی، اصغر؛ احدی، حسن؛ تاجری، بیوک؛ و حاجی علی زاده، کبری. (۱۴۰۰). تدوین الگوی مفهومی عوامل شکل دهنده طلاق در پنج سال اول زندگی: یک مطالعه داده بنیاد. مجله علوم روانشناختی، 20(97)، 1-12.

2. http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357462.1400.20.97.10.7

3. محمدیاری، انسیه؛ رضایی‌شریف، علی؛ کیانی، احمدرضا؛ و صدری دمرچی، اسماعیل. (۱۴۰۱). واکاوی باورهای ارتباطی ناکارآمد زنان دارای تعارض زناشویی بر اساس تجربه زیسته. مجله علوم روانشناختی، ۲۱ (۱۱۹)، ۲۱۹۸-۲۱۸۳.

4. http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.119.2183

5. منوچهرآبادی، زهرا؛ دادگران، محمد؛ و دلاور، علی. (۱۴۰۱). پیش‌بینی طلاق براساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه، مهارت ارتباط و الگوی ارتباط در زوجین عادی و متقاضی طلاق. مجله علوم روانشناختی، ۲۱ (۱۱۷)، ۱۷۶۱-۱۷۷۷.

6. http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.117.1761

7. Abdollahi A, ahadi H, Tajeri B, HajiAlizadeh K. (2021). Developing a conceptual model of the factors forming divorce in the first five years of life: a grounded theory study. Journal of Psychological Science. 20(97), 1-12. [persian]

8. Afifi, T. D., Merrill, A. F., & Davis, S. (2016). The theory of resilience and relational load. Pers Relatsh, 23(4), 663-683. [DOI:10.1111/pere.12159]

9. Agnew, C. R., & Etcheverry, P. E. (2006). Cognitive interdependence considering self-inrelationship. In K. D. Vohs & E. J. Finkel (eds.), Self and relationships: Connecting intrapersonal and interpersonal processes (pp. 274-293). Guilford Press. https://books.google.com/books?id=rxDnT3nzSbIC

10. Ahmad, S., Fergus, K., Shatokhina, K., & Gardner, S. (2017). The closer 'We'are, the stronger 'I'am: the impact of couple identity on cancer coping self-efficacy. J Behav Med, 40(3), 403-413. [DOI:10.1007/s10865-016-9803-1] [PMID]

11. Alea, N., Singer, J. A., & Labunko, B. (2015). "We-ness" in relationship-defining memories and marital satisfaction. In K. Skerrett & K. Frgus (eds.), Couple Resilience (pp. 163-177). Springer. [DOI:10.1007/978-94-017-9909-6_9]

12. Badr, H., & Acitelli, L. K. (2017). Re-thinking dyadic coping in the context of chronic illness. Curr Opin Psychol, 13(2), 44-48. [DOI:10.1016/j.copsyc.2016.03.001] [PMID]

13. Cai, H., Sedikides, C., & Jiang, L. (2013). Familial self as a potent source of affirmation: Evidence from China. Soc Psychol Personal Sci, 4(5), 529-537. [DOI:10.1177/1948550612469039]

14. Combs, G., & Freedman, J. (2016). Narrative therapy's relational understanding of identity. Fam process, 55(2), 211-224. [DOI:10.1111/famp.12216] [PMID]

15. Côté, J. (2006). Identity studies: How close are we to developing a social science of identity?-An appraisal of the field. Identity, 6(1), 3-25. [DOI:10.1207/s1532706xid0601_2]

16. Coulmas, F. (2019). Identity: A very short introduction. Oxford University Press. [DOI:10.1093/actrade/9780198828549.001.0001]

17. Crowley, J. L., & Miller, L. E. (2020). "Who's gonna love a junkie? But he does": Exploring couples' identity negotiations and dyadic coping in the context of opioid use disorder. J Soc Pers Relat, 37(5), 1634-1652. [DOI:10.1177/0265407520903385]

18. Daley, R. T., O'Connor, M. K., Shirk, S. D., & Beard, R. L. (2017). 'In this together'or 'Going it alone': Spousal dyad approaches to Alzheimer's. J Aging Stud, 40(1), 57-63. [DOI:10.1016/j.jaging.2017.01.003] [PMID]

19. Emery, L. F., Gardner, W. L., Carswell, K. L., & Finkel, E. J. (2021). Who are "we"? Couple identity clarity and romantic relationship commitment. Pers Soc Psychol Bull, 47(1), 146-160. [DOI:10.1177/0146167220921717] [PMID]

20. Gildersleeve, S., Singer, J. A., Skerrett, K., & Wein, S. (2017). Coding "We-ness" in couple's relationship stories: A method for assessing mutuality in couple therapy. Psychother Res, 27(3), 313-325. [DOI:10.1080/10503307.2016.1262566] [PMID]

21. Goldenberg, H., & Goldenberg, I. (2012). Family therapy: An overview. Cengage Learning.

22. Griffiths, O., & Ahmed, A. (2021). Introducing Identity. J Philos Logic, 50(15), 1449-1469. [DOI:10.1007/s10992-021-09605-9]

23. Hecht, M. L., & Phillips, K. E. (2021). Communication theory of identity: Understanding the multilayered nature of identity. In D. O. Braithwait & P. Schrodt (eds.), Engaging Theories in Interpersonal Communication (pp. 221-232). Routledge. [DOI:10.4324/9781003195511]

24. Helgeson, V. S., Jakubiak, B., Van Vleet, M., & Zajdel, M. (2018). Communal coping and adjustment to chronic illness: Theory update and evidence. Pers Soc Psychol Rev, 22(2), 170-195. [DOI:10.1177/1088868317735767] [PMID] []

25. http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357462.1400.20.97.10.7

26. Impett, E. A., Kogan, A., English, T., John, O., Oveis, C., Gordon, A. M., & Keltner, D. (2012). Suppression sours sacrifice: Emotional and relational costs of suppressing emotions in romantic relationships. Pers Soc Psychol Bull, 38(6), 707-720. [DOI:10.1177/0146167212437249] [PMID]

27. Jung, E. J., & Lee, S. (2015). The combined effects of relationship conflict and the relational self on creativity. Organ Behav Hum Decis Process, 130(9), 44-57. [DOI:10.1016/j.obhdp.2015.06.006]

28. Kennedy-Lightsey, C. D., Martin, M. M., LaBelle, S., & Weber, K. (2015). Attachment, identity gaps, and communication and relational outcomes in marital couples' public performances. J Fam Commun, 15(3), 232-248. [DOI:10.1080/15267431.2015.1043430]

29. Kreuzbauer, R., Chiu, C. Y., Lin, S., & Bae, S. H. (2014). When does life satisfaction accompany relational identity signaling: A cross-cultural analysis, J Cross Cult Psychol, 45(4), 646-659. [DOI:10.1177/0022022113518369]

30. Kwang, T. N. (2010). Exploring the mutual influence of self and relationship: A theory of couple identity negotiation Master Thesis, University of Texas at Austin.

31. Kwang, T. N. (2012). Finding the "I" in the "we": Three modes of identity merger in close relationship Doctoral dissertation, University of Texas at Austin. http://hdl.handle.net/2152/ETD-UT-2012-05-5302

32. Li, X., Cao, H., Zhou, N., Ju, X., Lan, J., Zhu, Q., & Fang, X. (2018). Daily communication, conflict resolution, and marital quality in Chinese marriage: A three-wave, cross-lagged analysis. J Fam Psychol, 32(6), 733. [DOI:10.1037/fam0000430] [PMID]

33. Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic Inquiry. Sage Publications. [DOI:10.1016/0147-1767(85)90062-8]

34. Manouchehrabadi, Z., Dadgaran, M., & Delavar, A. (2022). Predicting divorce in non -divorced and divorce applicant couples based on early maladaptive schemas, communication skills and communication patterns. Journal of Psychological Science, 21(117), 1761 -1777. [Persian] http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.117.1761 [DOI:10.52547/JPS.21.117.1761]

35. Mattingly, B. A., Lewandowski Jr, G. W., & McIntyre, K. P. (2014). "You make me a better/worse person": A two‐dimensional model of relationship self‐change. Pers Relatsh, 21(1), 176-190. [DOI:10.1111/pere.12025]

36. Mohammadyari, E., Rezaei Sharif, A., Kiani, A., & Sadri Demirchi, E. (2023). Analysis of dysfunctional communication beliefs of women with marital conflict based on lived experience. Journal of Psychological Science, 21(119), 2183 -2198. [Persian] http://dx.doi.org/10.52547/JPS.21.119.2183 [DOI:10.52547/JPS.21.119.2183]

37. Owen, J., Fincham, F. D., & Polser, G. (2017). Couple identity, sacrifice, and availability of alternative partners: Dedication in friends with benefits relationships. Arch Sex Behav, 46(17), 1785-1791. [DOI:10.1007/s10508-016-0716-4] [PMID]

38. Pagani, A. F., Parise, M., Donato, S., Gable, S. L., & Schoebi, D. (2020). If you shared my happiness, you are part of me: Capitalization and the experience of couple identity. Personality and Social Psychology Bulletin, 46(2), 258-269. [DOI:10.1177/0146167219854449] [PMID]

39. Pals, J. L. (1999). Identity consolidation in early adulthood: relations with ego‐resiliency, the context of marriage, and personality change. Journal of Personality, 67(2), 295-329. [DOI:10.1111/1467-6494.00057] [PMID]

40. Rast III, D. E., van Knippenberg, D., & Hogg, M. A. (2020). Intergroup relational identity: Development and validation of a scale and construct. Group Process Intergroup Relat, 23(7), 943-966. [DOI:10.1177/1368430219883350]

41. Reid, D. W., & Ahmad, S. (2015). Identification with the relationship as essential to marital resilience: Theory, application, and evidence. In K. Skerrett & K. Fergus (eds.), Couple Resilience (pp. 139-161). Springer. [DOI:10.1007/978-94-017-9909-6_8]

42. Reid, D. W., Dalton, E. J., Laderoute, K., Doell, F. K., & Nguyen, T. (2006). Therapeutically induced changes in couple identity: The role of we-ness and interpersonal processing in relationship satisfaction. Genet Soc Gen Psychol Monogr, 132(3), 241-284. [DOI:10.3200/MONO.132.3.241-288] [PMID]

43. Richey, A. M. (2022). Shared Identity in Marriage Doctoral dissertation, Regent University, Coastal, Virginia. https://www.proquest.com/openview/efeaca72f814c674b11e44fc363822e6/1.pdf?pq

44. Rodriguez, L. M., Neighbors, C., & Knee, C. R. (2014). Problematic alcohol use and marital distress: An interdependence theory perspective. Addict Res Theory, 22(4), 294-312. [DOI:10.3109/16066359.2013.841890]

45. Sheras, P. L., & Koch-Sheras, P. R. (2006). Couple power therapy: Building commitment, cooperation, communication, and community in relationships. American Psychological Association. https://www.apa.org/pubs/books/4317074 [DOI:10.1037/11264-000]

46. Singer, J. A., Labunko, B., Alea, N., & Baddeley, J. L. (2015). Mutuality and the marital engagement-type of :union: scale [me (to us)]: Empirical support for a clinical instrument in couples therapy. In K. Skerrett & K. Fergus (eds.), Couple Resilience. Springer. [DOI:10.1007/978-94-017-9909-6_7]

47. Skerrett, K. (2016). We‐ness and the cultivation of wisdom in couple therapy. Fam Process, 55(1), 48-61. [DOI:10.1111/famp.12162] [PMID]

48. Soulsby, L. K., & Bennett, K. M. (2017). When two become one: Exploring identity in marriage and cohabitation. J Fam Issues, 38(3), 358-380. https://doi.org/10.1177/0192513X15598547 [DOI:10.1007/019253X15598547]

49. Swann Jr, W. B., Gómez, A., Seyle, D. C., Morales, J., & Huici, C. (2009). Identity fusion: The interplay of personal and social identities in extreme group behavior. J Pers Soc Psychol, 96(5), 995. [DOI:10.1037/a0013668] [PMID]

50. Topcu-Uzer, C., Randall, A. K., Vedes, A. M., Reid, D., & Bodenmann, G. (2020). We-ness Questionnaire: Development and Validation. Journal of Couple & Relationship Therapy, 3(20), 1-23. [DOI:10.1080/15332691.2020.1805082]

51. Walsh, C. M., & Neff, L. A. (2018). We're better when we blend: The benefits of couple identity fusion. Self and Identity, 17(5), 587-603. [DOI:10.1080/15298868.2018.1430062]