پیام خود را بنویسید
بهار 1405(فروردین)،                   برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. ، babapourj@yahoo.com
چکیده:   (74 مشاهده)
زمینه: با توجه به احساس گناه و سطح بازداری هیجانی در بیماران وسواسی به عنوان متغیرهای هیجانی و مسئولیت­پذیری افراطی به عنوان یک بعد شناختی بکارگیری راهبردهای درمانی که بتوانند با تمرکز بر زیربنایی وسواس (اضطراب) بخشی از این هیجان بازداری شده و درونی را تعدیل کنند یک ضرورت بنیادی است؛ که با رویکردهای روان­پویشی کوتاه مدت می­تواند قابل درمان باشد.
هدف: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت بر احساس گناه، بازداری هیجانی و مسئولیت‌پذیری افراطی افراد مبتلا به وسواس انجام شد.
روش: پژوهش حاضر، شبه‌آزمایشی از نوع طرح‌های تک‌آزمودنی A-B-A است. مرحله اول این طرح (A) خط پایه، مرحله دوم (B) مرحله مداخله و پس از اتمام مرحله مداخله، مرحله پیگیری (A) انجام شد. جامعه­ی آماری شامل تمامی افراد مبتلا به وسواس مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و روانشناسی منطقه 7 شهر تهران در بازه زمانی اسفندماه 1401 تا فروردین ماه 1402 صورت گرفت و 5 نفر از افراد جامعه که ملاک‌های ورود به پژوهش را داشتند با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های احساس گناه کوگلر و جونز (1992)، بازداری هیجانی کلنر (1986) و مسئولیت‌پذیری کالیفرنیا (1984) پاسخ دادند. روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت (دوانلو، 1997) توسط پژوهشگر در ده جلسه 45 دقیقه­ای برای هر بیمار اجرا شد. در مرحله خط پایه، جلسات روان‌درمانی (جلسات دوم، چهارم، ششم، هشتم و دهم درمان) و جلسه پیگیری (45 روز بعد از درمان) مجددا شرکت کننده‌ها به سؤالات پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش ترسیم دیداری، درصد بهبودی، شاخص‌های تغییر روند و شیب برای هر بیمار استفاده و روند تغییرات هر متغیر در طی جلسات روی نمودار به طور جداگانه نمایش داده شد. برای معناداری بالینی از درصد بهبودی و اندازه اثر نیز استفاده شد.
یافته­ها: نتایج تحلیل‌های آماری نشان داد که روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه‌مدت بر احساس گناه (با درصد بهبودی کلی 53%)، بازداری هیجانی (با درصد بهبودی کلی 64%) و مسئولیت‌پذیری افراطی (با درصد بهبودی کلی 33%) با اندازه اثرهای متوسط برای احساس گناه و بازداری هیجانی و اندازه اثر ضعیف برای مسئولیت­پذیری افراطی در افراد مبتلا به وسواس اثربخش است (05/0 >P). نتایج نشان داد که میزان اندازه اثر مداخله بر احساس گناه بیش از دو متغیر دیگر بوده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش روان درمانی پویشی فشرده ک وتاه مدت در درک عمیق­تر تجربیات عاطفی، محرک­ها و الگوهای آزاردهنده و توانایی تحمل آن­ها را در بیماران مبتلا به وسواس فکری عملی تسهیل می­کند. بنابراین پیشنهاد می‌شود از روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت برای کاهش احساس گناه و بهبود بازداری هیجانی و مسئولیت‌پذیری افراطی در مبتلایان به وسواس استفاده شود.
زمینه: با توجه به احساس گناه و سطح بازداری هیجانی در بیماران وسواسی به عنوان متغیرهای هیجانی و مسئولیت­پذیری افراطی به عنوان یک بعد شناختی بکارگیری راهبردهای درمانی که بتوانند با تمرکز بر زیربنایی وسواس (اضطراب) بخشی از این هیجان بازداری شده و درونی را تعدیل کنند یک ضرورت بنیادی است؛ که با رویکردهای روان­پویشی کوتاه مدت می­تواند قابل درمان باشد.
هدف: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت بر احساس گناه، بازداری هیجانی و مسئولیت‌پذیری افراطی افراد مبتلا به وسواس انجام شد.
روش: پژوهش حاضر، شبه‌آزمایشی از نوع طرح‌های تک‌آزمودنی A-B-A است. مرحله اول این طرح (A) خط پایه، مرحله دوم (B) مرحله مداخله و پس از اتمام مرحله مداخله، مرحله پیگیری (A) انجام شد. جامعه­ی آماری شامل تمامی افراد مبتلا به وسواس مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و روانشناسی منطقه 7 شهر تهران در بازه زمانی اسفندماه 1401 تا فروردین ماه 1402 صورت گرفت و 5 نفر از افراد جامعه که ملاک‌های ورود به پژوهش را داشتند با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های احساس گناه کوگلر و جونز (1992)، بازداری هیجانی کلنر (1986) و مسئولیت‌پذیری کالیفرنیا (1984) پاسخ دادند. روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت (دوانلو، 1997) توسط پژوهشگر در ده جلسه 45 دقیقه­ای برای هر بیمار اجرا شد. در مرحله خط پایه، جلسات روان‌درمانی (جلسات دوم، چهارم، ششم، هشتم و دهم درمان) و جلسه پیگیری (45 روز بعد از درمان) مجددا شرکت کننده‌ها به سؤالات پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش ترسیم دیداری، درصد بهبودی، شاخص‌های تغییر روند و شیب برای هر بیمار استفاده و روند تغییرات هر متغیر در طی جلسات روی نمودار به طور جداگانه نمایش داده شد. برای معناداری بالینی از درصد بهبودی و اندازه اثر نیز استفاده شد.
یافته ­ها: نتایج تحلیل‌های آماری نشان داد که روان‌درمانی پویشی فشرده و کوتاه‌مدت بر احساس گناه (با درصد بهبودی کلی 53%)، بازداری هیجانی (با درصد بهبودی کلی 64%) و مسئولیت‌پذیری افراطی (با درصد بهبودی کلی 33%) با اندازه اثرهای متوسط برای احساس گناه و بازداری هیجانی و اندازه اثر ضعیف برای مسئولیت­پذیری افراطی در افراد مبتلا به وسواس اثربخش است (05/0 >P). نتایج نشان داد که میزان اندازه اثر مداخله بر احساس گناه بیش از دو متغیر دیگر بوده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش روان درمانی پویشی فشرده ک وتاه مدت در درک عمیق­تر تجربیات عاطفی، محرک­ها و الگوهای آزاردهنده و توانایی تحمل آن­ها را در بیماران مبتلا به وسواس فکری عملی تسهیل می­کند. بنابراین پیشنهاد می‌شود از روان‌درمانی پویشی فشرده کوتاه‌مدت برای کاهش احساس گناه و بهبود بازداری هیجانی و مسئولیت‌پذیری افراطی در مبتلایان به وسواس استفاده شود.
 
متن کامل [PDF 1475 kb]   (18 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1404/1/29 | پذیرش: 1404/3/31 | انتشار: 1405/1/1

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وبگاه متعلق به مجله علوم روانشناختی است.

طراحی و برنامه‌نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC-ND 4.0 | Journal of Psychological Science

Designed & Developed by : Yektaweb

Creative Commons License
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)