استادیار گروه روان شناسی، موسسه آموزش عالی فیضالاسلام، خمینی شهر، ایران. ، M.kh@fei.ac.ir
چکیده: (35 مشاهده)
زمینه: در دوران نوجوانی، تمایل برای کسب تجارب جدید و آزمودن رفتارهای پرخطری که پیامدهای سوء برای نوجوان، خانواده و جامعه در بر دارد، زیاد است. به نظر میرسد رفتارهای نوجوانان روابط معناداری با ویژگیهای شخصیتی و سبکهای فرزندپروری دارد و این منجر به کاهش تحمل پریشانی و رفتارهای پرخطر در نوجوانان میشود. در مورد بررسی پیشایندهای تأثیرگذار بر رفتارهای پرخطر نوجوانان با میانجیگری متغیر تحمل پریشانی، خلا پژوهشی وجود دارد.
هدف: هدف از انجام این پژوهش، آزمون مدل علی گرایش به رفتارهای پرخطر نوجوانی بر اساس ابعاد تاریک شخصیت با توجه به نقش میانجی تحمل پریشانی و نقش تعدیلکنندگی سبک فرزندپروری مقتدرانه بود.
روش: روش این پژوهش، توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی و مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی نوجوانان 16 تا 20 ساله شهر اصفهان در سال تحصیلی 1403-1402 بود که بر حسب تعداد متغیرها و نظر کلاین (2023)، تعداد 476 نفر به عنوان نمونه آماری به روش نمونهگیری چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای جمعآوری دادهها، پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زادهمحمدی و همکاران، 1387)، پرسشنامه سهگانۀ تاریک شخصیت (جانسون و وبستر،2010)، پرسشنامه اقتدار والدینی (بوری، 1991) و پرسشنامه تحمل پریشانی (سیمون و قاهر، 2005) بود. جهت تجزیه وتحلیل دادهها از آزمون معادلات ساختاری برای سنجش برازش مدل و بررسی روابط مستقیم استفاده شد. همچنین برای میانجیگری از روش بوت استرپ در برنامه مایکرو و هیز (2008) جهت سنجش روابط تعدیلگر با کمک نرمافزارهای SPSS-26 و AMOS26 استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد مدل با دادهها از برازش خوبی برخوردار است (077/0 = RMSE، 923/0 =IFI و مقدار مجذور کای نسبی= 704/3) و تمام روابط مستقیم با رفتارهای پرخطر تأیید شد. یافتهها نقش میانجیگری تحمل پریشانی را در رابطۀ بین ابعاد تاریک شخصیت و رفتارهای پرخطر تأیید کردند (05/0 p<، 293/0- r=). همچنین، نتایج حاکی از نقش تعدیلکنندگی سبک فرزندپروری مقتدرانه در رابطۀ بین ابعاد تاریک شخصیت با رفتارهای پرخطر نوجوانان بود.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای مطالعه حاضر، میتوان از متغیرهای سهگانۀ تاریک، تحمل پریشانی و سبک فرزندپروری مقتدرانه، برای پیشبینی رفتارهای پرخطر نوجوانان استفاده کرد. همچنین نتایج این پژوهش، جهت پیشگیری و آموزش مهارتهای تحمل پریشانی و سبکهای فرزندپروری در کلینیکهای مشاوره و رواندرمانی کاربرد دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/8/21 | پذیرش: 1403/10/25
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |