زمینه: اختلال اضطراب اجتماعی به‌عنوان یکی از شایع‌ترین اختلالات روانشناختی، با ترس مداوم از ارزیابی منفی در موقعیت‌های اجتماعی و عملکردی همراه است و تأثیرات مخربی بر کیفیت زندگی فردی و اجتماعی مبتلایان دارد. درمان‌های موجود شامل مداخلات روانشناختی، نظیر درمان شناختی-رفتاری و دارودرمانی، به‌ویژه استفاده از مهارکننده‌های بازجذب سروتونین به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته‌اند. با این حال، شواهد موجود درباره اثربخشی این روش‌ها به‌صورت جداگانه و ترکیبی، به ویژه در جمعیت‌های مختلف، همچنان محدود و پراکنده است.
هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر مداخلات روانشناختی و دارودرمانی بر بهبود اضطراب اجتماعی به روش مرورنظام مند بود.
روش: در این مطالعه مرور سیستماتیک بدین صورت که یافته های پژوهشی از سال های میلادی 2016 تا 2025 در پایگاه های اطلاعاتی SID، Springer، Scopus، Pubmed، Science direct و Google Scholar با جستجوی کلمات کلیدی مداخلات روانشناختی، دارودرمانی، درمان شناختی-رفتاری، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین، اثربخشی درمان، اختلال اضطراب اجتماعی، درمان ترکیبی (روان‌درمانی + دارو) مورد بررسی قرار گرفت که در نهایت براساس معیارهای ورود از بین 50 مقاله مورد بررسی، 38 مقاله وارد پژوهش و با استفاده از نرم افزار Excel نتایج طبقه بندی، خلاصه و گزارش شد.
یافته ­ها: این مرور نظام‌مند نشان می‌دهد که درمان شناختی-رفتاری به عنوان خط اول درمان اختلال اضطراب اجتماعی مؤثر است و بهبود پایدار در علائم و عملکرد اجتماعی ایجاد می‌کند. دارودرمانی، به ویژه مهارکننده‌های بازجذب سروتونین نیز علائم را کاهش می‌دهد، اما با عوارض جانبی همراه است. ترکیب روان‌درمانی و دارودرمانی در موارد شدید مؤثرتر است، هرچند روان‌درمانی به تنهایی نیز نتایج مشابهی دارد. شخصی‌سازی درمان برای دستیابی به بهترین نتایج ضروری است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که درمان‌های روانشناختی به ویژه درمان شناختی رفتاری و دارودرمانی هر دو در کاهش علائم اضطراب اجتماعی مؤثرند، اما ترکیب این دو در موارد شدید نتایج بهتری دارد، و درمان‌های نوین مانند واقعیت مجازی و ذهن‌آگاهی نیز امیدوارکننده‌اند.