گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران. ، kordmirza@pnu.ac.ir
چکیده: (60 مشاهده)
زمینه: مادران کودکان کمتوان ذهنی به دلیل مشکلات ناشی از محدودیتهای شناختی و رفتاری فرزند و نیاز به مراقبتهای ویژه، با چالشهایی مانند استرس، کاهش تابآوری و مشکلات در رابطه والد - فرزند روبهرو هستند. مداخلات روانشناختی مانند آموزش مثبتنگری و درمان راهحل محور بهعنوان روشهایی برای کاهش استرس و افزایش تابآوری معرفی شدهاند. بااینحال، پژوهشهای کمی به مقایسه اثربخشی این دو روش پرداختهاند. این مطالعه باهدف مقایسه تأثیر هر یک از این مداخلات انجام شده است.
هدف: هدف این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش مثبتاندیشی و درمان راهحل مدار بر استرس ادراکشده، تابآوری و کیفیت تعامل مادر و کودک در مادران کودکان کمتوان ذهنی بود.
روش: روش پژوهش یک مطالعه نیمهتجربی با طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه گواه و پیگیری یکماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان کمتوان ذهنی شهر تهران در سال ۱۴۰۳ بود که با استفاده از نمونهگیری هدفمند، ۴۵ مادر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروههای آزمایش به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقهای درمان دریافت کردند، درحالیکه گروه گواه هیچ مداخلهای دریافت نکردند. دادهها با استفاده از مقیاس تابآوری توسط کانر و دیویدسون (۲۰۰۳)، مقیاس روابط والدین - کودک توسط پیانتا (1994) و مقیاس استرس درک شده کوهن و همکاران (1983) جمعآوری شد. دادهها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی از طریق نرمافزار SPSS نسخه ۲۶ مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که هر دو مداخله، آموزش مثبتنگری و درمان راهحل مدار، استرس ادراکشده را به طور معناداری کاهش داده و تابآوری و کیفیت تعامل مادر و کودک را بهبود میبخشد (01/0 >p) علاوه بر این، تفاوت معناداری در اثربخشی این دو رویکرد مشاهده نشد (01/0 p>). اثرات مثبت هر دو مداخله در طول دوره پیگیری ثابت باقی ماند.
نتیجهگیری: آموزش مثبتنگری و درمان راهحل مدار به طور مؤثری استرس را کاهش و تابآوری و کیفیت تعامل مادر و کودک را در مادران کودکان کمتوان ذهنی بهبود میبخشد؛ بنابراین این روشها میتواند در برنامههای درمانی و مشاورهای برای مادران کودکان کمتوان ذهنی در مراکز روانشناسی و آموزشی مفید باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/1/29 | پذیرش: 1404/3/31 | انتشار: 1405/1/1
| بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |