آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
پاییز 1404(آبان)،
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
استاد، گروه مشاوره، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. ، mo.ghamari@iau.ac.ir
چکیده: (15 مشاهده)
زمینه: افزایش خودکارآمدی در روابط بین‌فردی، موجب تقویت روابط صمیمی با دیگران و در مقابل، مشکلات بین‌فردی منجر به پریشانی شخصی و عملکرد نامناسب فرد در روابط اجتماعی می‌شود. برنامه‌های درمانی مختلفی برای پیشگیری و درمان مشکلات رفتاری، عاطفی و اجتماعی کودکان تدوین شده است که برنامه فرندز و روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور از آن جمله هستند. در بررسی مقایسۀ این دو برنامه بر خودکارآمدی در روابط بین‌فردی کودکان، خلا پژوهشی وجود دارد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی آموزش روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز بر خودکارآمدی در روابط بین‌فردی کودکان انجام شد.
روش: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دورۀ دوم ابتدایی مدارس منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 45 دانش‌آموزان، با توجه به ملاک‌های ورود به عنوان نمونۀ آماری مطالعۀ حاضر انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (در هر گروه، 15 دانش‌آموز) جایگزین شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه خودکارآمدی در روابط بین‌فردی با همتایان در کودکان (ویلِر و لَد، 1982) بود. برنامه فرندز (بارت، 1991) و روش مهارتآموزی کودک راه حل‌محور (فورمن، 1990)، به صورت جداگانه طی 10 جلسه 60 دقیقه‌ای در گروه‌های آزمایش اجرا شدند. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بنفرونی با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS-21 انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز، تأثیر معناداری بر افزایش خودکارآمدی در روابط بین‌فردی دانش‌آموزان داشتند ولی بین اثربخشی دو برنامه، تفاوت معناداری نبود (05/0 >P). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نیز نشان داد که هر دو گروه آزمایش در متغیر خودکارآمدی و زیرمقیاس موقعیت بدون تعارض دارای تفاوت معناداری با گروه گواه هستند و منجر به بهبود معنادار این متغیرها شده‌اند (05/0 >P). هم‌چنین، نتایج پس از دو ماه پیگیری همچنان پایدار بود (05/0 >P).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد با آموزش روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز به کودکان دورۀ دوم ابتدایی، می‌توان خودکارآمدی در روابط بین‌فردی با همتایان را افزایش داد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی آموزش روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز بر خودکارآمدی در روابط بین‌فردی کودکان انجام شد.
روش: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دورۀ دوم ابتدایی مدارس منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 45 دانش‌آموزان، با توجه به ملاک‌های ورود به عنوان نمونۀ آماری مطالعۀ حاضر انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (در هر گروه، 15 دانش‌آموز) جایگزین شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه خودکارآمدی در روابط بین‌فردی با همتایان در کودکان (ویلِر و لَد، 1982) بود. برنامه فرندز (بارت، 1991) و روش مهارتآموزی کودک راه حل‌محور (فورمن، 1990)، به صورت جداگانه طی 10 جلسه 60 دقیقه‌ای در گروه‌های آزمایش اجرا شدند. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بنفرونی با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS-21 انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز، تأثیر معناداری بر افزایش خودکارآمدی در روابط بین‌فردی دانش‌آموزان داشتند ولی بین اثربخشی دو برنامه، تفاوت معناداری نبود (05/0 >P). نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی نیز نشان داد که هر دو گروه آزمایش در متغیر خودکارآمدی و زیرمقیاس موقعیت بدون تعارض دارای تفاوت معناداری با گروه گواه هستند و منجر به بهبود معنادار این متغیرها شده‌اند (05/0 >P). هم‌چنین، نتایج پس از دو ماه پیگیری همچنان پایدار بود (05/0 >P).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد با آموزش روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور و برنامه فرندز به کودکان دورۀ دوم ابتدایی، می‌توان خودکارآمدی در روابط بین‌فردی با همتایان را افزایش داد.
واژه‌های کلیدی: روش مهارتآموزی کودک راه‌حل‌محور، برنامه فرندز، خودکارآمدی در روابط بین‌فردی، کودکان
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)