استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. ، mehrdadsabet@yahoo.com
چکیده: (1390 مشاهده)
زمینه: دیابت یک بیماری مزمن، رو به رشد و همراه با پیامدهای جدی و مهم جسمانی و روانی است. خودمراقبتی در کنترل این بیماری بسیار حائز اهمیت است و شناسایی عوامل مؤثر بر خودمراقبتی مانند نشانههای هیجانی، معنویت و شفقت به خود میتواند ما را در کنترل بهتر این نوع بیماری یاری کند. مرور پیشینۀ پژوهشی نشان میدهد در حیطۀ خودمراقبتی دیابت نوع دو مطالعات اندکی وجود دارد، ازاینرو مطالعۀ حاضر درصدد بررسی نقش شفقت به خود بر خودمراقبتی دیابت از طریق نشانههای هیجانی و معنویت است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل ساختاری رابطه خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بر اساس نشانههای هیجانی و معنویت با میانجیگری شفقت به خود انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و از نوع مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعهآماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شهر تهران در سال 1400-1399 بود که به روش نمونهگیری در دسترس، 423 نفر از بیمارستانهای شریعتی، امام خمینی(ره) و پلیکلینیک تخصصی سلامت و دیابت تابان انتخاب شدند. به منظور جمعآوری دادهها از پرسشنامههای خودمراقبتی دیابت نوع 2 (نعمتیزاده و همکاران، 1400)، نشانههای هیجانی (واردنر و همکاران، 2010)، شفقت به خود (نف، 2003) و معنویت (پارسیان و دونینیگ، 2009) استفاده شد. همچنین دادههای پژوهش با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرمافزارهای SPSS-24 وAMOS-24 تحلیل شدند.
یافته ها: یافتههای این پژوهش نشان داد اثرکل نشانههای هیجانی (0/01 >P، 0/274- =β)، معنویت (0/01 >P، 0/485 =β) و شفقت به خود (0/01 >P، 0/369 =β) بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در سطح 0/01 معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد اثر غیرمستقیم نشانههای هیجانی (0/01 >P،4 0/16- =β)، معنویت (0/01 >P، 0/098 =β) بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در سطح 0/01 معنادار بود. بر این اساس مشخص شد شفقت به خود اثر نشانههای هیجانی بر خودمراقبتی را به صورت منفی و اثر معنویت بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری میکند. همچنین نتایج حاکی از آن بود که متغیرهای معنویت، نشانههای هیجانی و شفقت به خود در مجموع 51 درصد از واریانس خودمراقبتی را در مبتلابان به دیابت نوع 2 تبیین میکنند.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد شفقت به خود در رابطۀ بین نشانههای هیجانی و معنویت و خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، نقش میانجی دارد، ازاین رو افزایش خودشفقتی در این بیماران میتواند با کنترل نشانههای هیجانی منفی مانند افسردگی و اضطراب و افزایش معنویت در ارتقای خودمراقبتی این بیماران تأثیرگذار باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1401/4/8 | پذیرش: 1401/6/10 | انتشار: 1402/6/11
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |