آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
پاییز 1404(آبان)،
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. ، a.atashafrouz@gmail.com
چکیده: (68 مشاهده)
زمینه: رفتارهای پرخطر در نوجوانان میتواند آسیبهای جدی و گاه غیرقابل جبرانی به همراه داشته باشد. بنابراین به کارگیری مداخلات روانشناختی مبتنی بر شواهد برای این نوجوانان یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه تأثیر آموزش تنظیم هیجان و مداخله مبتنی بر شفقت بر نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی در دانشآموزان پسر دارای رفتارهای پرخطر بود.
روش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی و از طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دوم دارای رفتارهای پرخطر شهر بهبهان در سال تحصیلی 1402-1401 بود. نمونه پژوهش 45 نفر از دانشآموزان پسر مقطع متوسطه شهر بهببهان بود که با توجه به ملاکهای ورود به پژوهش به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروههای آزمایشی و گواه گمارده شدند. هر سه گروه در مرحله پیشآزمون به پرسشنامههای پژوهش مقیاس سنجش رفتارهای پرخطر (مرکز پیشگیری و کنترل بیماریهای آمریکا، 1995)، مقیاس مشکلات در نظمجویی هیجانی (گراتز و روئمر، 2004) و پرسشنامه خودتوانمندسازی اجتماعی (فلنر و همکاران، 1990) پاسخ دادند. سپس آزمودنیهای هر کدام از گروههای آزمایش، آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر شفقت را در 8 جلسه 90 دقیقهای (هر هفته یک جلسه) به صورت گروهی دریافت کردند، درحالی آزمودنیهای گروه گواه در لیست انتظار بودند و هیچگونه مداخلهای در طول اجرای پژوهش دریافت نکردند. پس از اتمام مداخلهها مجدداً همه آزمودنیها پرسشنامههای پژوهش را به عنوان پسآزمون تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS.24 و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تکمتغیری استفاده شد.
یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس تک متغیری نشان داد که آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر شفقت بهطور معنادار بر نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی دانش آموزان تأثیرمعناداری دارند (05/0 >P). نتایج آزمونهای تعقیبی بنفرونی نشان داد که آموزش تنظیم هیجان در مقایسه با درمان مبتنی بر شفقت بر بهبود نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی دانشآموزان دارای رفتارهای پرخطر تأثیر بیشتر داشته است (05/0 >P).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافتهها میتوان نتیجه گرفت آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و شفقت به خود میتوان نظم جویی هیجانی و خودتوانمندسازی دانشآموزان را بهبود بخشد. بنابراین به متولیان آموزشی پیشنهاد میشود با اجرای آزمونهای غربالگری برای رفتارهای پرخطر و متناسبسازی مداخلات از آموزش تنظیم هیجانی و شفقت به خود به عنوان مداخلات مبتنی بر شواهد در جهت بهبود مهارتهای رفتاری، شناختی و هیجانی این افراد استفاده کنند.
هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه تأثیر آموزش تنظیم هیجان و مداخله مبتنی بر شفقت بر نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی در دانشآموزان پسر دارای رفتارهای پرخطر بود.
روش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی و از طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دوم دارای رفتارهای پرخطر شهر بهبهان در سال تحصیلی 1402-1401 بود. نمونه پژوهش 45 نفر از دانشآموزان پسر مقطع متوسطه شهر بهببهان بود که با توجه به ملاکهای ورود به پژوهش به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروههای آزمایشی و گواه گمارده شدند. هر سه گروه در مرحله پیشآزمون به پرسشنامههای پژوهش مقیاس سنجش رفتارهای پرخطر (مرکز پیشگیری و کنترل بیماریهای آمریکا، 1995)، مقیاس مشکلات در نظمجویی هیجانی (گراتز و روئمر، 2004) و پرسشنامه خودتوانمندسازی اجتماعی (فلنر و همکاران، 1990) پاسخ دادند. سپس آزمودنیهای هر کدام از گروههای آزمایش، آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر شفقت را در 8 جلسه 90 دقیقهای (هر هفته یک جلسه) به صورت گروهی دریافت کردند، درحالی آزمودنیهای گروه گواه در لیست انتظار بودند و هیچگونه مداخلهای در طول اجرای پژوهش دریافت نکردند. پس از اتمام مداخلهها مجدداً همه آزمودنیها پرسشنامههای پژوهش را به عنوان پسآزمون تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS.24 و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تکمتغیری استفاده شد.
یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس تک متغیری نشان داد که آموزش تنظیم هیجان و درمان مبتنی بر شفقت بهطور معنادار بر نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی دانش آموزان تأثیرمعناداری دارند (05/0 >P). نتایج آزمونهای تعقیبی بنفرونی نشان داد که آموزش تنظیم هیجان در مقایسه با درمان مبتنی بر شفقت بر بهبود نظمجویی هیجانی و خودتوانمندسازی اجتماعی دانشآموزان دارای رفتارهای پرخطر تأثیر بیشتر داشته است (05/0 >P).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافتهها میتوان نتیجه گرفت آموزش مهارتهای تنظیم هیجانی و شفقت به خود میتوان نظم جویی هیجانی و خودتوانمندسازی دانشآموزان را بهبود بخشد. بنابراین به متولیان آموزشی پیشنهاد میشود با اجرای آزمونهای غربالگری برای رفتارهای پرخطر و متناسبسازی مداخلات از آموزش تنظیم هیجانی و شفقت به خود به عنوان مداخلات مبتنی بر شواهد در جهت بهبود مهارتهای رفتاری، شناختی و هیجانی این افراد استفاده کنند.
واژه‌های کلیدی: رفتارهای پرخطر، نظم جویی هیجانی، خودتوانمندسازی اجتماعی، آموزش تنظیم هیجان، مداخله مبتنی بر شفقت.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)