۵ نتیجه برای رزاقی
مصطفی زارعان، محمد نصیری، مهسا سیدرزاقی، کیانا عزیزی، مهران گلزاری امجد، سهیلا معبود،
دوره ۲۰، شماره ۱۰۳ - ( پاییز ۱۴۰۰(مهر)، ۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه: عوامل شخصیتی در کنار سایر ویژگیهای روانشناختی از جمله ادراک خطر، حساسیت اضطرابی و باورهای فراشناختی بر پایه پژوهشهای قبلی از جمله عوامل مهم و تأثیرگذار در شرایط پاندمی بودهاند. در این میان نوروزگرایی و برونگرایی بیشتر مورد توجه محققان بوده است؛ با این حال نقش میانجی سازههای روانشناختی در پاندمی کرونا کمتر بررسی شده است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش میانجی ادراک خطر و حساسیت اضطرابی در رابطه نوروزگرایی و برونگرایی با مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا انجام شد.
روش: روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام افرادی بود که در سال ۹۹-۹۸ در ایران با مسأله ویروس کرونا درگیر بوده اند که از میان آنها ۶۴۹ نفر به صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه محقق ساخته مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا، شاخص حساسیت اضطرابی (ریس، پترسون، گارسکی و مک نالی، ۱۹۸۶)، مقیاس پنج عامل شخصیت (دونلان، اسوالد، بیرد و لوکاس، ۲۰۰۶) و مقیاس ادراک ریسک (بنیتن، اسلوویک و سورسون، ۱۹۹۳) استفاده گردید.
یافتهها: ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخصهای برازندگی نشان داد که مدل فرضی با مدل اندازهگیری برازش دارد
(۹۶/۰ =CFI، ۹۴/۰ =NFI و ۰۵۴/۰ =RMSEA). نتایج تحلیل آماری نشان داد که نوروزگرایی و برونگرایی با واسطهگری حساسیت اضطرابی بر روی مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا به ترتیب با ضرایب استاندارد ۰۵۲/۰- و ۱۶۱/۰ در سطح ۰۵/۰ >p اثر معنیداری دارند. همچنین، نوروزگرایی با واسطهگری ادراک خطر بر مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا با ضریب استاندارد ۱۰۰/۰ در سطح ۰۵/۰ >p اثر معنیداری دارد.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش به نظر میرسد مشکلات روانشناختی و رفتاری مربوط به ویروس کرونا به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر عوامل روانشناختی قرار دارد و شایسته است در برنامههای مدیریت بهداشتی کلان مورد توجه قرار گیرد
شکوفه رزاقی، محسن منصوبی فر، ناهید هواسی سومار، نیلوفر طهمورسی،
دوره ۲۲، شماره ۱۲۷ - ( پاییز ۱۴۰۲(مهر)، ۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه: درمان هیجانمدار، هیجان را به عنوان اساس و پایه تجربه در ارتباط با کارکردهای انطباقی و غیر انطباقی معرفی می‌کند. بنابراین این نوع درمان می‌تواند با کاهش شدت هیجانات منفی پیش از بروز پاسخ (تنظیم هیجانی)، به ارتقای کیفیت زندگی و کاهش سطح اضطراب دانشجویان کمک کند. در مورد بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر اضطراب اجتماعی، نظم‌جویی هیجانی و کیفیت زندگی دانشجویان، شکاف پژوهشی وجود دارد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان هیجانمدار بر اختلال اضطراب اجتماعی، نظم‌جویی هیجانی و کیفیت زندگی دانشجویان موسیقی دارای رگه‌های اختلال اضطراب اجتماعی انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دانشجویان موسیقی دانشگاه هنر در سال ۱۳۹۹ بود. از این جامعه آماری، تعداد ۳۰ نفر به شیوه هدفمند از نوع در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی ساده در دو گروه ۱۵ نفری آزمایش (گروه درمان هیجانمدار) و گواه گمارده شدند. در جلسات مداخله درمان هیجانمدار از پروتکل درمانی جانسون (۲۰۰۴) و برای جمعآوری دادهها از مقیاس اضطراب اجتماعی (کانور و همکاران،۲۰۰۰) و دو پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی، کرایچ و اسپاینهون، ۲۰۰۲) و کیفیت زندگی (ویر و شربورن،۱۹۹۲) استفاده شد. برای تحلیل دادهها نیز از تحلیل کوواریانس و نرمافزار SPSS۲۶ استفاده شد.
یافته ها: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد درمان هیجانمدار بر کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی، بهبود توانایی نظم‌جویی هیجانی و بهبود کیفیت زندگی دانشجوبان موسیقی دانشگاه هنر مؤثر بوده است (۰/۰۱>P).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافتههای به دست آمده، این نتیجه حاصل می‌گردد که درمان هیجانمدار می‌تواند با تأکید بر شناسایی نیازهای هیجانی، تمرکز بر نقش مهم هیجانات در روابط بین‌فردی و آموزش مدیریت هیجانات موجب کاهش علائم اضطراب اجتماعی، یهبود توانایی نظم‌جویی هیجان و کیفیت زندگی دانشجویان شود. بنابراین، تکرار آزمایش در گروه‌های دیگر و نمونه‌های بیشتر پیشنهاد می‌شود.
شکوفه رزاقی، ناهید هواسی سومار، محسن منصوبی فر، نیلوفر طهمورسی،
دوره ۲۲، شماره ۱۳۰ - ( زمستان ۱۴۰۲(دی)، ۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه: مطالعات نشان داده است، اضطراب اجتماعی شیوع بالایی در میان دانشجویان دارد. برخی پژوهش‌ها یکی از عوامل مرتبط با اضطراب اجتماعی را دشواری در نظم جویی هیجانی معرفی کرده‌اند. اضطراب اجتماعی و دشواری در نظم‌جویی هیجانی نه تنها منجر به کاهش دستاوردهای تحصیلی دانشجویان می‌شود، بلکه می‌تواند سایر ابعاد روانی و اجتماعی زندگی آن ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. تاکنون پژوهشی که اثربخشی دو نوع درمان شناختی-رفتاری و هیجانمدار را در کاهش علائم اضطراب اجتماعی و بهبود نظم جویی هیجانی دانشجویان مورد بررسی قرار دهد، انجام نشده است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی دو نوع درمان شناختی-رفتاری و هیجانمدار بر اضطراب اجتماعی و نظم جویی هیجانی دانشجویان موسیقی دانشگاه هنر انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان دورۀ کارشناسی رشته موسیقی مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه هنر شهر تهران در سال ۱۳۹۹ بود. از این جامعه آماری، تعداد ۴۵ نفر به شیوۀ هدفمند از نوع در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی ساده در سه گروه ۱۵ نفری (درمان شناختی-رفتاری، درمان هیجان مدار و گواه) گمارده شدند. در جلسات مداخلۀ درمان شناختی-رفتاری از پروتکل درمان شناختی-رفتاری (داودی، منشئی، گل‌پرور، ۱۳۹۸) و در جلسات مداخلۀ درمان هیجانمدار از پروتکل درمانی جانسون (۲۰۰۴) و برای جمعآوری دادهها از مقیاس اضطراب اجتماعی (کانور و همکاران،۲۰۰۰) و پرسشنامه تنظیم هیجان (گرانفسکی، کرایچ و اسپاینهون، ۲۰۰۲) استفاده شد. برای تحلیل دادهها نیز از تحلیل کوواریانس و نرمافزار SPSS۲۶ استفاده شد.
یافته ها: یافتههای پژوهش حاضر نشان داد هر دو نوع درمان شناختی-رفتاری و هیجانمدار بر کاهش علائم اضطراب اجتماعی و بهبود توانایی نظم‌جویی هیجانی دانشجوبان مؤثر بودهاند، اما درمان شناختی-رفتاری در کاهش علائم اضطراب اجتماعی و درمان هیجان مدار در بهبود نظم جویی هیجانی اثربخشی بیشتری را نشان دادند (۰/۰۱ >P).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافتههای پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت، هر دو نوع درمان شناختی-رفتاری و هیجان مدار در کاهش علائم اضطراب اجتماعی و بهبود نظم جویی هیجانی دانشجویان مؤثر بودند، اما در زمینۀ مشکلاتی که افکار و جنبه شناختی زمینه ساز آن ها است، درمان شناختی-رفتاری اثربخشی بیشتری دارد و در زمینۀ مشکلاتی که بیشتر عامل هیجان در آن ها مطرح است، درمان هیجان مدار کارایی و اثربخشی بیشتری دارد.
نازیلا رزاقی، داود جعفری، محسن بهرامی،
دوره ۲۲، شماره ۱۳۱ - ( زمستان ۱۴۰۲(بهمن)، ۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه: اختلال اضطراب اجتماعی یکی از شایع‌ترین اختلالات اضطرابی است. ترس از ارزیابی منفی دیگران یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های اختلال اضطراب اجتماعی است. در مطالعات مختلف، اثربخشی درمان‌های شناختی - رفتاری و مواجهه مبتنی بر واقعیت مجازی بر علائم اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب اجتماعی بررسی و تأیید شده است، اما تا کنون مطالعه‌ای در مورد مقایسۀ اثربخشی این دو نوع روش درمانی بر ترس از ارزیابی منفی دانشآموزان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجام نشده است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی - رفتاری و درمان مواجهه از طریق واقعیت مجازی بر ترس از ارزیابی منفی دانشآموزان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجام شد.
روش: روش پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی دانشآموزان دورۀ دوم متوسطه مشغول به تحصیل در مدارس شهر قائم‌شهر در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود ند . ۵۱ دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری در دسترس وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هرگروه ۱۷ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش اول و دوم هر یک به ترتیب طی ۱۲ و ۸ جلسه ۶۰ دقیقه‌ای تحت مداخله شناختی - رفتاری و مواجهه از طریق واقعیت مجازی قرار گرفتند. ابزارهای جمعآوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه هراس اجتماعی (کانور و همکاران، ۲۰۰۰) و فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی (لری، ۱۹۸۳) بود. تحلیل دادهها با روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و با استفاده از نرمافزار SPSS-۲۴ انجام شد.
یافته ها: یافتههای این پژوهش نشان داد که هر دو مداخلۀ درمان شناختی - رفتاری و مواجهه از طریق واقعیت مجازی در مقایسه با گروه گواه به طور معنیداری باعث کاهش ترس از ارزیابی منفی شدند ( ۰۱/۰ P<) و تأثیر هر دو روش مداخله تا مرحلۀ پیگیری یک ماهه حفظ شد. همچنین یافتهها حاکی از این بود که درمان شناختی - رفتاری در مقایسه با درمان مواجهه از طریق واقعیت مجازی دارای اثربخشی بیشتری بود (۰۱/۰ <P).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می‌شود مشاوران و درمانگران حوزۀ کودک و نوجوان و همچنین مشاوران مدارس از دو روش مداخله‌ای درمان شناختی - رفتاری و درمان مواجهه از طریق واقعیت مجازی با اولویت درمان شناختی - رفتاری به طور خاص در جهت کاهش ترس از ارزیابی منفی و به طورکلی در کاهش علائم اضطراب اجتماعی دانشآموزان استفاده کنند.
پرویز رزاقی، سیاوش طالع پسند، اسحاق رحیمیان بوگر،
دوره ۲۳، شماره ۱۳۷ - ( تابستان ۱۴۰۳(مرداد)، ۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه: بر اساس پژوهش های انجام شده عزت نفس در دانش آموزان یکی از مؤلفه های مهم در عملکرد تحصیلی آن هاست. از طرفی اثربخشی آموزش مسئولیتپذیری اجتماعی نیز بر عملکرد دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفته است ولی تاکنون مطالعه ای به بررسی اثربخشی آموزش مسئولیت پذیری اجتماعی بر عزتنفس دانش آموزان نپرداخته است.
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر مسئولیتپذیری اجتماعی بر عزت نفس دانش آموزان بود.
روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه با پیگیری یک ماهه بود. شرکت کنندگان دانش آموزان پسر پایه نهم شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند. نمونه ای به حجم ۳۴ نفر (۱۷ گروه آزمایش، ۱۷ گروه گواه) با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. آنها به دو گروه آزمایش و گواه به طور تصادفی گمارش شدند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه ۴۵ دقیقه ای تحت آموزش مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی قرار گرفت و گروه گواه آموزش دریافت نکرد. ۳۰ روز پس از مداخله پرسشنامه عزت نفس (کوپراسمیت، ۱۹۶۷) توسط دانش آموزان تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار ۲۴SPSS استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی موجب افزایش عزت نفس خانوادگی ۰/۱۸، تحصیلی ۰/۳۷، اجتماعی ۰/۳۶ و عمومی ۰/۱۶ شد. اثر آموزش مبتنی بر مسئولیت پذیری اجتماعی تا مرحله پیگیری پایدار بود (۰/۰۵p<).
نتیجه‌گیری: عزت نفس و اثرهای جانبی آن تابع مسئولیت پذیر شدن دانشآموزان در بعد اجتماعی است. براساس یافتههای این مطالعه برای بهبود عزت نفس استفاده از مداخله آموزشی مسئولیت پذیری مناسب است و به روانشناسان، میدران مدارس و دست اندرکاران حوزه آموزش پیشنهاد می گردد از چنین یافته های برای ارتقای سطح کیفی آموزش استفاده نمایند.
