رسول عالی پور، حبیب هادیان فرد، عبدالعزیز افلاک سیر، جواد ملازاده،
دوره ۲۲، شماره ۱۲۱ - ( بهار ۱۴۰۲(فروردین)، ۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه: اختلال افسردگی اساسی، اختلالی شایعی در زندانیان می باشد که معمولاً با کاهش حساسیت بویایی و نقص در پاسخهای لذت جویانه به محرکهای بویایی همراه است و با توجه به دسترسی محدود به منابع رواندرمانی و جایگزینهای دارویی، نیاز اساسی به توسعه درمانهای مکملی مانند روان-رایحه درمانی برای این بیماران وجود دارد.
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر رایحه درمانی و درمان شناختی رفتاری بر بهبود علائم بیماران مبتلا به افسردگی اساسی انجام شد.
روش: طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی و بهصورت پیشآزمون - پسآزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به افسردگی اساسی تحت نگهداری در زندان شهرستان شهرکرد در سال ۱۴۰۰ بودند که از این تعداد، ۴۵ نفر به صورت نمونهگیری در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در گروه ها جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه افسردگی بک - ویرایش دوم (BDI-II) و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس تک متغیره و آزمون تعقیبی شفه در بستر نرمافزار SPSS-۲۵ استفاده گردید.
یافته ها: میانگین پسآزمون گروه ذهن آگاهی مبتنی بر رایحه درمانی (۸۹/۳۰)، درمان شناختی رفتاری (۰۸/۳۲) و کنترل (۷۵/۴۵) بود که نشان دهنده ی تفاوت معنادار بین گروه های آزمایش و گروه کنترل بود (۷۹ /۱۰ F= و ۰۰۰/۰ p<).
نتیجهگیری: میتوان ذهن آگاهی مبتنی بر رایحه درمانی را به عنوان یک مداخله بالینی ثمربخش در کنار درمان شناختی رفتاری برای بهبود افسردگی زندانیان پیشنهاد کرد.