استاد، گروه علوم تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران. ، stalepasand@semnan.ac.ir
چکیده: (136 مشاهده)
زمینه: داشتن فرزند با نیازهای خاص بر عقاید، باورها، افکار و احساسات آنها تأثیر قابل ملاحظهای دارد، تا جایی که مادران چنین کودکانی احساسات مختلفی از جمله سردرگمی، تلخ کامی، تکذیب و انکار، افسردگی، ناامیدی و بسیاری از احساسات منفی متفاوت را تجربه میکنند که این خود بر میزان تاب آوری و رفتار سرسختانه آنها تأثیر منفی میگذارد، بررسی راهبردهای مؤثر برای تقویت سازگاری شناختی و روابط عاطفی، به منظور ارتقای کیفیت زندگی و کاهش تنشهای مادران ضروری است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش خودتنظیمی هیجانی و ذهنآگاهی بر تعامل والد- فرزند و انعطاف پذیری شناختی و مادران دارای کودکان مبتلابه کمتوانیذهنی خفیف انجام شد.
روش: روش پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه و پیگیری پنج ماهه سه گروهی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مادران دارای کودکان مبتلا به کمتوانی ذهنی خفیف مراجعه کننده به مدارس استثنایی شهر سمنان در سال تحصیلی 1403 بودند. از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد. شرکت کنندگان 30 نفر بودند که به صورت تصادفی در سه گروه 10 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. همه آنها پرسشنامه انعطافپذیری شناختی (دنیس و وندروال، ۲۰۱۰) و مقیاس رابطه والد-فرزند (پیانتا، 1994) را تکمیل کردند. از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر به کمک نرم افزار آماری SPSS22 استفاده شد.
یافته ها: یافتهها نشان داد که تأثیر آموزش تنظیم هیجان و ذهنآگاهیبر بهبود انعطاف پذیری شناختی و تعامل والد-فرزند و مؤلفههای آنها در پسآزمون و پیگیری معنادار بود. اثر تعامل زمان و گروه برای انعطافپذیریشناختی (001/0 =p، 635/66 =F)، نزدیکی (001/0 =p، 883/59 =F)، وابستگی (001/0 =p، 756/36 =F)، تعارض (001/0 =p، 428/25 =F)، رابطه مثبت کلی والد فرزند (001/0 =p، 973/39 =F) معنیدار بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد هر دو مداخله تنظیم هیجان و ذهنآگاهی در بهبود کلی انعطافپذیری شناختی و تعامل والد-فرزندمؤثرند، اما این اثربخشی در سطح مؤلفههای خاص محدود است. این یافتهها لزوم ترکیب روشهای آموزشی و هدف گذاری مؤلفههای خاص در مطالعات آتی را پررنگ میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1404/3/11 | پذیرش: 1404/5/15
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |