استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. ، hosseinian@alzahra.ac.ir
چکیده: (1907 مشاهده)
زمینه: شرم و احساس گناه بهعنوان هیجانهایی منفی و سازشنایافته با بروز مشکلات روانشناختی در نوجوانان، از جمله افسردگی و خودکشی، اضطراب اجتماعی، اختلال دوقطبی و سطح پایین شفقت به خود در ارتباط است. با این حال، علیرغم اهمیت این هیجانات در نوجوانان، در زمینه بررسی ویژگیهای روانسنجی مقیاسی معتبر برای اندازهگیری شرم و گناه بین نوجوانان ایرانی شکاف تحقیقاتی وجود دارد.
هدف: بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه شرم و احساس گناه (GSES؛ مالیناکووا و همکاران، 2019) در نوجوانان شهر تهران بود.
روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از حیث نوع گردآوری اطلاعات، پیمایشی و از نظر روششناسی، آزمونسازی است که در قالب یک طرح پژوهشی همبستگی انجام گرفته است. نمونه پژوهش حاضر، 2291 نوجوان 12 تا ۱۸ سال بودند که از طریق نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای، انتخاب شدند. برای تعیین روایی سازه از روش تحلیل عاملی تأییدی و به منظور آزمون تغییرناپذیری مقیاس با توجه به جنسیت، از روش تحلیلی چندگروهی استفاده شد.
یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی، وجود دو عامل شرم و احساس گناه را تأیید کرد و نشان دهنده برازش مطلوب دادهها در گروه دختران و پسران بود. تحلیل چندگروهی نیز همارزی ضرایب مسیر و مقادیر خطا را را در هر دو گروه نشان داد (0/05 P>). قابلیت اعتماد ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، امگای مکدونالد و قابلیت اعتماد مرکب تأیید شد (0/7 ≥, ω, CRα). نتایج نشان داد که این مقیاس از روایی صوری، محتوا، سازه، همگرا و واگرای مناسبی برخوردار است. بررسی متغیرهای جمعیتشناختی نشان داد که با افزایش سن، احساس شرم و گناه در نوجوانان افزایش می یابد (0/01 >P).
نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نسخه فارسی مقیاس تجربۀ شرم و گناه دارای ویژگیهای روانسنجی مطلوبی بوده و ابزاری ساده، مختصر و قابلاعتماد جهت ارزیابی هیجانهای شرم و احساس گناه در نوجوانان ایرانی است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/8/24 | پذیرش: 1401/5/10 | انتشار: 1400/12/10
بازنشر اطلاعات |
|
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |