آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 22، شماره 121 - ( بهار 1402(فروردین)، 1402 )
جلد 22 شماره 121 صفحات 36-19 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mehrad Sadr M, Borjali A, Eskandary H, Delavar A. (2023). Design and validation of a therapy program based on the internal family systems model and its efficacy on internet addiction. Journal of Psychological Science. 22(121), 19-36. doi:10.52547/JPS.22.121.19
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1867-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1867-fa.html
مهراد صدر محمد، برجعلی احمد، اسکندری حسین، دلاور علی. طراحی و اعتباریابی برنامه درمانی مبتنی بر رویکرد سیستم‌های خانواده درونی (IFS) و اثربخشی آن بر اعتیاد به اینترنت مجله علوم روانشناختی 1402; 22 (121) :36-19 10.52547/JPS.22.121.19
دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
چکیده: (1875 مشاهده)
زمینه: در حالی که رویکردهای درمانی مختلف مستقیماً نشانه‌های اعتیاد به اینترنت را هدف می‌گیرند و به علت آن نمی‌پردازند؛ رویکرد سیستم‌های خانواده درونی یک رویکرد غیر مرضی و تجربی در درمان اختلالات است که به‌جای نشانه‌ها به علت می‌پردازد. با این حال در زمینه طراحی و اعتباریابی برنامه درمانی مبتنی بر این رویکرد برای اعتیاد به اینترنت و بررسی اثربخشی آن بر اعتیاد به اینترنت شکاف تحقیقاتی وجود دارد.
هدف: هدف مطالعه حاضر طراحی و اعتباریابی برنامه درمانی مبتنی بر رویکرد سیستم‌های خانواده درونی و بررسی اثربخشی آن بر اعتیاد به اینترنت است.
روش: روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی و کمی) بود. در مرحله اول یک برنامه درمانی برای درمان اعتیاد به اینترنت به‌صورت پیش‌نویس بر مبنای رویکرد سیستم‌های خانواده درونی طراحی شد؛ سپس بر اساس نظر 7 متخصص اصلاح و توسط شاخص‌های CVI و CVR اعتباریابی گردید. روش مرحله دوم پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون - پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام افراد دارای نشانه‌های اعتیاد به اینترنت (از نوع اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی) در شبکه‌های اجتماعی واتس‌اپ، تلگرام و اینستاگرام در فضای مجازی ایران در سال 1400 است. نمونه پژوهش شامل 35 نفر بود که به‌صورت در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش (17 نفر) و گروه گواه (18 نفر) جای‌گذاری شدند. ابزار مورداستفاده برای ارزیابی نشانه‌های اعتیاد به اینترنت پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT) (1989) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون t اختلافی و تحلیل اندازه‌گیری مکرر و با نرم‌افزار SPSS 22 مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته ها: شاخص‌های CVI و CVR هر دو برابر 1 به دست آمدند که نشان‌دهنده‌ی اعتبار برنامه طراحی شده بود. نتایج t اختلافی نشان داد که کاهش نمرات اعتیاد به اینترنت در گروه آزمایش به طور معناداری از گروه گواه بیشتر است (0/0001 P<). همچنین نتایج تحلیل اندازه‌گیری مکرر نشان داد که تفاوتی میان نمرات پس‌آزمون و پیگیری در نمرات اعتیاد به اینترنت وجود ندارد (0/05 P>).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که برنامه درمانی طراحی شده مبتنی بر رویکرد سیستم‌های خانواده درونی دارای اعتبار است و بر کاهش نشانه‌های اعتیاد به اینترنت اثربخش است و می‌توان از این برنامه برای درمان اعتیاد به اینترنت استفاده کرد.
هدف: هدف مطالعه حاضر طراحی و اعتباریابی برنامه درمانی مبتنی بر رویکرد سیستم‌های خانواده درونی و بررسی اثربخشی آن بر اعتیاد به اینترنت است.
روش: روش پژوهش حاضر آمیخته (کیفی و کمی) بود. در مرحله اول یک برنامه درمانی برای درمان اعتیاد به اینترنت به‌صورت پیش‌نویس بر مبنای رویکرد سیستم‌های خانواده درونی طراحی شد؛ سپس بر اساس نظر 7 متخصص اصلاح و توسط شاخص‌های CVI و CVR اعتباریابی گردید. روش مرحله دوم پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون - پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام افراد دارای نشانه‌های اعتیاد به اینترنت (از نوع اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی) در شبکه‌های اجتماعی واتس‌اپ، تلگرام و اینستاگرام در فضای مجازی ایران در سال 1400 است. نمونه پژوهش شامل 35 نفر بود که به‌صورت در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش (17 نفر) و گروه گواه (18 نفر) جای‌گذاری شدند. ابزار مورداستفاده برای ارزیابی نشانه‌های اعتیاد به اینترنت پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (IAT) (1989) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون t اختلافی و تحلیل اندازه‌گیری مکرر و با نرم‌افزار SPSS 22 مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته ها: شاخص‌های CVI و CVR هر دو برابر 1 به دست آمدند که نشان‌دهنده‌ی اعتبار برنامه طراحی شده بود. نتایج t اختلافی نشان داد که کاهش نمرات اعتیاد به اینترنت در گروه آزمایش به طور معناداری از گروه گواه بیشتر است (0/0001 P<). همچنین نتایج تحلیل اندازه‌گیری مکرر نشان داد که تفاوتی میان نمرات پس‌آزمون و پیگیری در نمرات اعتیاد به اینترنت وجود ندارد (0/05 P>).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که برنامه درمانی طراحی شده مبتنی بر رویکرد سیستم‌های خانواده درونی دارای اعتبار است و بر کاهش نشانه‌های اعتیاد به اینترنت اثربخش است و می‌توان از این برنامه برای درمان اعتیاد به اینترنت استفاده کرد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)