آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 22، شماره 123 - ( بهار 1402(خرداد)، 1402 )
جلد 22 شماره 123 صفحات 508-491 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nirouzadeh N. (2023). Comparison of the efficacy of education based on reality therapy and rational emotional behavioral therapy on the social competence of adolescent girls. Journal of Psychological Science. 22(123), 491-508. doi:10.52547/JPS.22.123.491
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2023-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2023-fa.html
نیروزاده نیکی. مقایسۀ اثربخشی آموزش مبتنی بر واقعیت‌درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری بر شایستگی اجتماعی نوجوانان دختر مجله علوم روانشناختی 1402; 22 (123) :508-491 10.52547/JPS.22.123.491
استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، بوشهر، ایران. ، niki.nirouzadeh@gmail.com
چکیده: (1388 مشاهده)
زمینه: شایستگی اجتماعی یکی از پیش‌بینی‌کننده‌های موفقیت تحصیلی، روانی و اجتماعی در نوجوانان است. پژوهش‌های پیشین نشان داده است واقعیت درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری روش‌های مناسبی برای بهبود سازگاری اجتماعی می‌باشند، اما تاکنون میزان اثربخشی این دو رویکرد درمانی بر شایستگی اجتماعی نوجوانان دختر مورد مطالعه و مقایسه قرار نگرفته است.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسۀ اثربخشی آموزش مبتنی بر واقعیت‌درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری بر شایستگی اجتماعی نوجوانان دختر انجام شد.
روش: روش مطالعۀ حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعۀ آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دورۀ اول متوسطه شهر بوشهر در سال تحصیلی 96-1395 بود. نمونۀ آماری شامل 60 نفر از دختران نوجوان بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند. در جلسات واقعیت درمانی از پروتکل ترکیبی (گلاسر، 2010؛ وبولدینگ، 2011) و جلسات درمان عقلانی هیجانی رفتاری از بستۀ آموزشی ترکیبی (الیس، 2004؛ درایدن و نینان، 2010؛ نینان و درایدن، 2009) و برای جمع‌آوری اطلاعات نیز از پرسشنامۀ شایستگی اجتماعی (اسمارت و سانسون، 2003) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم‌افزار SPSS23 استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد آموزش واقعیت‌درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری شایستگی اجتماعی را افزایش دادند. همچنین آموزش واقعیت درمانی در مقایسه با درمان عقلانی هیجانی رفتاری موجب افزایش بیشتر شایستگی اجتماعی شد (0/05 P<).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد واقعیت درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری موجب افزایش شایستگی اجتماعی در نوجوانان دختر می‌شود. بنابراین، مشاوران مدارس می‌توانند از این روش‌های درمانی در جهت بهبود مؤلفه‌های پنچ‌گانه شایستگی اجتماعی (جرأت‌ورزی، همکاری، همدلی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی) استفاده کنند.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسۀ اثربخشی آموزش مبتنی بر واقعیت‌درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری بر شایستگی اجتماعی نوجوانان دختر انجام شد.
روش: روش مطالعۀ حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعۀ آماری شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دورۀ اول متوسطه شهر بوشهر در سال تحصیلی 96-1395 بود. نمونۀ آماری شامل 60 نفر از دختران نوجوان بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند. در جلسات واقعیت درمانی از پروتکل ترکیبی (گلاسر، 2010؛ وبولدینگ، 2011) و جلسات درمان عقلانی هیجانی رفتاری از بستۀ آموزشی ترکیبی (الیس، 2004؛ درایدن و نینان، 2010؛ نینان و درایدن، 2009) و برای جمع‌آوری اطلاعات نیز از پرسشنامۀ شایستگی اجتماعی (اسمارت و سانسون، 2003) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم‌افزار SPSS23 استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد آموزش واقعیت‌درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری در مقایسه با گروه گواه به طور معناداری شایستگی اجتماعی را افزایش دادند. همچنین آموزش واقعیت درمانی در مقایسه با درمان عقلانی هیجانی رفتاری موجب افزایش بیشتر شایستگی اجتماعی شد (0/05 P<).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد واقعیت درمانی و درمان عقلانی هیجانی رفتاری موجب افزایش شایستگی اجتماعی در نوجوانان دختر می‌شود. بنابراین، مشاوران مدارس می‌توانند از این روش‌های درمانی در جهت بهبود مؤلفه‌های پنچ‌گانه شایستگی اجتماعی (جرأت‌ورزی، همکاری، همدلی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی) استفاده کنند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)