استاد، گروه روانشناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. ، kh.abolmaali@iau-tnb.ac.ir
چکیده: (1227 مشاهده)
زمینه: حساسیت اضطرابی و کانون توجه از مؤلفههای مهم در ایجاد و حفظ اختلال اضطراب اجتماعی محسوب میشوند که نقص در هر یک از آنها میتواند به عنوان یک عامل خطر بالقوه در این اختلال نقش داشته باشد. برخی مطالعات نشان دادهاند که درمان برنامه زمانی پارادوکس میتواند منجر به کاهش نگرانی و علائم اضطراب اجتماعی شود. در ایران در مورد اثربخشی این روش درمانی بر حساسیت اضطرابی و کانون توجه در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شکاف پژوهشی وجود دارد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان برنامه زمانی پارادوکس بر حساسیت اضطرابی و کانون توجه در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون – پسآزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد مراجعهکننده به مراکز مشاوره و کلینیکهای رواندرمانی شهر تهران در پاییز و زمستان سال 1401 بود. نمونه آماری نیز شامل 30 نفر از درمانجویان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود که به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه 15 نفری (یک گروه آزمایش و یک گروه گواه) گمارده شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای کانون توجه (وودی و همکاران، 1997)، شاخص حساسیت اضطرابی تجدید نظر شده (تیلور و کاکس، 1998) استفاده شد. همچنین درمان برنامه زمانی پارادوکس (بشارت، 1396) در شش جلسه 45 دقیقهای بر روی گروه آزمایش اجرا شد. تجزیه و تحلیل دادهها نیز علاوه بر شاخصههای آمار توصیفی با استفاده از آزمون تحلیل چندمتغیری، تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر، تعقیبی بونفرونی و نرمافزار SPSS25 انجام شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد، درمان برنامه زمانی پارادوکس بر تمام مؤلفههای حساسیت اضطرابی (ترس از نشانههای تنفسی، ترس از واکنشهای اضطرابی، ترس از نشانههای، قلبی – عروقی - معدهای، عدم مهار شناختی و نمره کل) و کانون توجه (توجه متمرکز بر خود و توجه به بیرون) تأثیر معنادار داشته است (0/001P<).
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش حاضر به نظر میرسد درمان برنامه زمانی پارادوکس میتواند توسط روانشناسان و روانپزشکان به عنوان درمانی کارآمد در جهت کاهش علائم اختلال اضطراب اجتماعی به ویژه حساسیت اضطرابی و کانون توجه به کار برده شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/2/31 | پذیرش: 1402/4/31 | انتشار: 1402/5/1
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |