آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 22، شماره 132 - ( زمستان 1402(اسفند)، 1402 )
جلد 22 شماره 132 صفحات 168-149 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohammadlou M, Sotoude Asl N, Ghorbani3 R, Talepasand S. (2024). Comparing the effectiveness of cognitive rehabilitation and cognitive therapy based on mindfulness on improving the selective attention of students with specific learning disorders. Journal of Psychological Science. 22(132), 149-168. doi:10.52547/JPS.22.132.2541
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2087-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2087-fa.html
محمدلو مریم، ستوده اصل نعمت، قربانی راهب، طالع پسند سیاوش. مقایسه‌ی اثربخشی توانبخشی شناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه انتخابی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری‌خاص مجله علوم روانشناختی 1402; 22 (132) :168-149 10.52547/JPS.22.132.2541
دانشیار، گروه روانشناسی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران. ، sotodeh2@semums.ac.ir
چکیده: (655 مشاهده)
زمینه: اختلال یادگیری مهم ترین علت عملکرد ضعیف تحصیلی محسوب می‌شود و هرساله تعداد زیادی از دانش آموزان، به این علت در فراگیری مطالب درسی دچار مشکل می‌شوند، این مشکلات عمدتاً به علت ضعف در کارکردهای اجرایی مانند کمبود توجه انتخابی می‌باشد، تاکنون پژوهشی به بررسی اثربخشی دو روش توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه انتخابی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص نپرداخته است و خلاء پژوهشی در این زمینه مشهود است.
هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ اثربخشی توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه انتخابی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص بود.
روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون، پیگیری، با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه است، جامعه آماری، تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی (پایۀ اول تا ششم) مراکز اختلالات یادگیری شهر زنجان در سال تحصیلی 1401-1400 بود که 60 نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه (هر گروه،20 نفر) قرار گرفتند. گروه‌های آزمایش به مدت 12 جلسه مداخلات توانبخشی‌شناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را دریافت نمودند، داده‌ها با استفاده از آزمون رایانه‌ای استروپ (SCWT) جمع‌آوری شد، برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری های مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم افزار SPSS23 استفاده شد.
یافته ها: بعد از ارائه مداخلات، میزان توجه انتخابی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری‌خاص افزایش یافت و بین نمرات پس‌آزمون گروه‌های آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت (0/05 P˂) و از بین دو روش مداخله‌ای، روش توانبخشی‌شناختی، اثرگذاری بیشتری داشت. همچنین، بین پس‌آزمون و پیگیری گروهای آزمایش، تفاوت معنی‌دار‌ی وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: برنامه توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه‌انتخابی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص مؤثر بود، بنابراین، مسئولان مراکز ناتوانی های یادگیری می‌توانند از توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به عنوان یک رویکرد درمانی مؤثر و مقرون به صرفه، در جهت بهبود عملکرد شناختی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص استفاده کنند.
هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسۀ اثربخشی توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه انتخابی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص بود.
روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون، پیگیری، با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه است، جامعه آماری، تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی (پایۀ اول تا ششم) مراکز اختلالات یادگیری شهر زنجان در سال تحصیلی 1401-1400 بود که 60 نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه (هر گروه،20 نفر) قرار گرفتند. گروه‌های آزمایش به مدت 12 جلسه مداخلات توانبخشی‌شناختی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را دریافت نمودند، داده‌ها با استفاده از آزمون رایانه‌ای استروپ (SCWT) جمع‌آوری شد، برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری های مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم افزار SPSS23 استفاده شد.
یافته ها: بعد از ارائه مداخلات، میزان توجه انتخابی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری‌خاص افزایش یافت و بین نمرات پس‌آزمون گروه‌های آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت (0/05 P˂) و از بین دو روش مداخله‌ای، روش توانبخشی‌شناختی، اثرگذاری بیشتری داشت. همچنین، بین پس‌آزمون و پیگیری گروهای آزمایش، تفاوت معنی‌دار‌ی وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: برنامه توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر بهبود توجه‌انتخابی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص مؤثر بود، بنابراین، مسئولان مراکز ناتوانی های یادگیری می‌توانند از توانبخشی‌شناختی و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به عنوان یک رویکرد درمانی مؤثر و مقرون به صرفه، در جهت بهبود عملکرد شناختی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص استفاده کنند.
واژه‌های کلیدی: اختلال یادگیری خاص، توانبخشی شناختی، توجه انتخابی، شناخت درمانی‌مبتنی بر ذهن‌آگاهی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)