زمینه: امروزه بقای زنان مبتلا به سرطان سینه بعد از تشخیص افزایش یافته است، اما برای این دسته از بیماران نه تنها بقا مهم است، بلکه تبعیت از درمان پس از بروز و تشخیص بیماری و افزایش نگرانی دربارۀ کیفیت زندگی نیز حائز اهمیت است. اثربخشی درمان‌های روانشناختی متعددی بر تبعیت از درمان و کیفیت زندگی این بیماران مورد بررسی قرار گرفته است ولی در مورد مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت و درمان فعال‌سازی رفتاری بر متغیرهای مورد مطالعه، شکاف پژوهشی وجود دارد.
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت و فعال‌سازی رفتاری بر تبعیت از درمان و کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه بود.
روش: طرح پژوهش حاضر نیمه ­آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و پییگیری دو ماهه بود. 45 نفر از زنان مبتلا به سرطان سینه شهر گرگان در طی سال‌های 1400 و 1401، با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در سه گروه درمان مبتنی بر شفقت، فعال‌سازی رفتاری و گروه گواه قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های تبعیت از درمان دارویی (موریسکی و همکاران، 2008) و کیفیت زندگی بیماران سرطانی (سازمان اروپایی تحقیقات و درمان سرطان) استفاده شد. شرکت‌کنندگان در گروه‌های آزمایش، طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت مداخلات درمان مبتنی بر شفقت (گیلبرت، 2006) و درمان فعال‌سازی رفتاری (دیمیدچیان و همکاران، 2006) قرار گرفتند. همچنین داده‌ها با روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSD و با کمک نرم‌افزار SPSS₁₉ تجزیه‌ و تحلیل شدند.
یافته­ ها: یافته‌های پژوهش نشان داد هر دو درمان مبتنی بر شفقت و فعال‌سازی رفتاری بر تبعیت از درمان و کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان سینه مؤثر بوده است (0/05 >p). همچنین نتایج نشان داد، درمان فعال­سازی رفتاری نسبت به درمان مبتنی بر شفقت اثربخشی بیشتری داشته و در مرحلۀ پیگیری نیز این میزان معناداری پایدار بود (0/05 >p).
نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می‌رسد مداخلات مبتنی بر شفقت و فعال­سازی رفتاری ضمن افزایش تبعیت از درمان در زنان مبتلا به سرطان سینه، می‌توانند کیفیت زندگی این دسته از بیماران را ارتقاء دهند. یافته ­های حاصل از این مطالعه می‌تواند به پزشکان، روانشناسان و سیاست‌گذاران حوزۀ سلامت و بهداشت­روان کمک کند.