آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 22، شماره 131 - ( زمستان 1402(بهمن)، 1402 )
جلد 22 شماره 131 صفحات 38-19 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Azimi S, Saberi H, Bagheri F. (2024). Investigating the efficacy of training based on mentalization and positive thinking on the savoring beliefs of parents with children with autism. Journal of Psychological Science. 22(131), 19-38. doi:10.52547/JPS.22.131.2187
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2139-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2139-fa.html
عظیمی شهرزاد، صابری هایده، باقری فریبرز. بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبتاندیشی بر باورهای مطلوب والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم مجله علوم روانشناختی 1402; 22 (131) :38-19 10.52547/JPS.22.131.2187
دانشیار، گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. ، h.saberi@riau.ac.ir
چکیده: (791 مشاهده)
زمینه: اختلال اوتیسم افزون بر آن که کودک را از مسیر رشد طبیعی خود خارج می‌کند، نظام خانواده و در رأس آن والدین را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. از نظر بالینی مشخص شده است که این دسته از والدین اغلب باورهایی را حفظ می‌کنند که ممکن است بر تعاملات والدین-کودک و حتی پیش‌آگهی‌های کودکان تأثیر بگذارد، به همین دلیل یکی از متغیرهای مورد توجه در رابطه با والدین دارای کودکان مبتلا به اوتیسم، داشتن باورهای مطلوب است. در مورد اثربخشی بستۀ تلفیقی ذهنی‌سازی و مثبت نگری بر باورهای مطلوب در والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم، شکاف پژوهشی وجود دارد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبتاندیشی بر باورهای مطلوب والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی والدین دارای کودک مبتلا به اوتیسم در انجمن اوتیسم و مدارس اوتیسم شهرهای تهران، کرج، شهریار و هشتگرد در سال 1401 بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، نمونۀ آماری پژوهش شامل 32 نفر از والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامۀ باورهای مطلوب (برایانت، 2003) استفاده شد و بستۀ آموزشی مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبت اندیشی (محقق ساخته) در 12 جلسۀ 120 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش برگزار شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با استفاده از نرم‌افزار SPSS-25 انجام شد.
یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبتاندیشی باعث شده تا میانگین نمرۀ کل و مؤلفه‌های باورهای مطلوب والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم در مراحل پس‌آزمون و پیگیری در مقایسه با مرحلۀ پیش‌آزمون افزایش یابد (0/001 P<). همچنین روند تغییرات ناشی از آموزش مذکور بر نمرۀ کل و مؤلفه‌های باورهای مطلوب (گروه آزمایش) بعد از گذشت سه ماه از اتمام دوره آموزشی، هم‌چنان پابرجا مانده بود (0/001P<).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد آموزش‌های ذهنی‌سازی و مثبت اندیشی در پژوهش حاضر با رشد ظرفیت تأمل بر حالات ذهنی، بستر لازم را برای رشد باورهای مطلوب و مؤلفه‌های آن یا به عبارتی لذت بردن به آگاهی از تجارب مثبت و تقویت هیجانات مثبت ناشی از آن تجارب را فراهم می‌سازند.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبتاندیشی بر باورهای مطلوب والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم انجام شد.
روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی والدین دارای کودک مبتلا به اوتیسم در انجمن اوتیسم و مدارس اوتیسم شهرهای تهران، کرج، شهریار و هشتگرد در سال 1401 بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، نمونۀ آماری پژوهش شامل 32 نفر از والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامۀ باورهای مطلوب (برایانت، 2003) استفاده شد و بستۀ آموزشی مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبت اندیشی (محقق ساخته) در 12 جلسۀ 120 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش برگزار شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با استفاده از نرم‌افزار SPSS-25 انجام شد.
یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبتاندیشی باعث شده تا میانگین نمرۀ کل و مؤلفه‌های باورهای مطلوب والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم در مراحل پس‌آزمون و پیگیری در مقایسه با مرحلۀ پیش‌آزمون افزایش یابد (0/001 P<). همچنین روند تغییرات ناشی از آموزش مذکور بر نمرۀ کل و مؤلفه‌های باورهای مطلوب (گروه آزمایش) بعد از گذشت سه ماه از اتمام دوره آموزشی، هم‌چنان پابرجا مانده بود (0/001P<).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، به نظر می‌رسد آموزش‌های ذهنی‌سازی و مثبت اندیشی در پژوهش حاضر با رشد ظرفیت تأمل بر حالات ذهنی، بستر لازم را برای رشد باورهای مطلوب و مؤلفه‌های آن یا به عبارتی لذت بردن به آگاهی از تجارب مثبت و تقویت هیجانات مثبت ناشی از آن تجارب را فراهم می‌سازند.
واژه‌های کلیدی: آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی و مثبت اندیشی، باورهای مطلوب، والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)