اثربخشی طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری: یک پژوهش تک موردی

قاسمی کوشیکلایی, آیلین; داوودی, ایران; نیسی, عبدالکاظم; امیدیان, مرتضی

doi:10.61186/jps.23.142.51

پیام خود را بنویسید

ارسال به ایمیل

دوره 23، شماره 142 - ( زمستان 1403(دی)، 1403 ) جلد 23 شماره 142 صفحات 69-51 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.61186/jps.23.142.51

Mendeley

Zotero

RefWorks

ghassemi koushikolaei A, davoudi I, neysi A, omidiyan M. (2024). Efficacy of schema mode therapy on obsessive symptoms, distress tolerance and guilt of patients with obsessive-compulsive: A single subject study. Journal of Psychological Science. 23(142), 51-69. doi:10.61186/jps.23.142.51
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2282-fa.html

قاسمی کوشیکلایی آیلین، داوودی ایران، نیسی عبدالکاظم، امیدیان مرتضی. اثربخشی طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری: یک پژوهش تک موردی مجله علوم روانشناختی 1403; 23 (142) :69-51 10.61186/jps.23.142.51

URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-2282-fa.html

اثربخشی طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری: یک پژوهش تک موردی

آیلین قاسمی کوشیکلایی^*

، ایران داوودی

، عبدالکاظم نیسی

، مرتضی امیدیان

دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران. ، ailin_pyc89@yahoo.com

چکیده: (1022 مشاهده)

زمینه: علائم وسواس ‌گون، تحمل پریشانی پایین و احساس گناه بالا از جمله موارد شایع در بین جمعیت بالینی مبتلایان به اختلال وسواسی-جبری می‌ باشد. این موارد باعث مزمن شدن این اختلال شده و سیر درمان را سخت ‌تر و طولانی‌ تر می ‌کنند، و این مسئله اهمیت یافتن درمان مناسب برای اختلال وسواس-جبری را جدی ‌تر می ‌کند، زیرا مزمن شدن اختلال باعث آسیب بسیار جدی به روابط، عملکرد، شغل و زندگی شخص می ‌شود.
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری بود.
روش: روش پژوهش حاضر از نوع مطالعه تک موردی با طرح ABA بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری مراجعه ‌کننده به مراکز روانشناختی شهر اهواز بود. روش نمونه ‌گیری در پژوهش حاضر به شیوه هدفمند بود. نمونه این پژوهش شامل چهار بیمار مبتلا به اختلال وسواسی-جبری بود. ابزارهای مورد استفاده این پژوهش شامل مصاحبه ساختار یافته بر اساس DSM5-TR و مقیاس ‌های علائم وسواس فکری-عملی ییل-برون (گودمن و همکاران، 1989)، تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) و احساس گناه (کوگلز و جونز، 1992) بود. همچنین محتوای درمانی پژوهش حاضر بر اساس پروتکل طرحواره درمانی مبنی بر ذهنیت (فرل و همکاران، 2014) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ ها نیز از نمودار دیداری، درصد داده‌ های ناهمپوش، درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا استفاده شد.
یافته ‌ها: یافته ‌های پژوهش نشان داد که طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه شرکت‌ کنندگان در مراحل مداخله و پیگیری مؤثر واقع شده و دارای اثربخشی است. مقدار شاخص تغییر پایا نیز برای تمامی آن‌ ها معنادار بود (05/0 >p). درصد بهبودی در مرحله پیگیری نیز در محدوده موفقیت درمان قرار داشته که این مسئله ثبات اثربخشی این درمان را نشان می ‌دهد.
نتیجه ‌گیری: با توجه به سیر مختل‌کننده و مزمن بودن وسواس ضرورت یک درمان اثربخش و پایدار در مورد این بیماران حائز اهمیت است. همچنین با توجه به نتایج پژوهش حاضر و اثربخشی طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت بر علائم وسواس، تحمل پریشانی و احساس گناه بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری، استفاده از مداخلات و فنون خاص مداخله مبتنی بر ذهنیت‌ های طرحواره ‌ای به ‌عنوان یک روش اصلی و مکمل در کنار سایر فنون و مفاهیم اصلی در درمان بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری و نشانگان آن‌ها به درمان‌گران پیشنهاد می‌ شود.

واژه‌های کلیدی: طرحواره درمانی مبتنی بر ذهنیت، اختلال وسواسی-جبری، علائم وسواس، تحمل پریشانی، احساس گناه

متن کامل [PDF 1379 kb] (378 دریافت)

نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/9/25 | پذیرش: 1402/11/30 | انتشار: 1403/7/10

فهرست منابع

1. Alsheikh, A. M., & Alsheikh, M. M. (2021). Obsessive-compulsive disorder with rheumatological and inflammatory diseases: a systematic review. Cureus, 13(5), e14791. [DOI:10.7759/cureus.14791]

2. American Psychiatric Association. (2022). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fifth Edition Text Revision-DSM-5-TR. American Psychiatric Association: Washington, DC, USA. [DOI:10.1176/appi.books.9780890425787]

3. Ariana Kia, E., Rahimi, C., & Mohammadi, N. (2023). Comparing online group therapy based on emotional schema therapy with transdiagnostic therapy in improving distress tolerance and cognitive emotion regulation among university students with adjustment disorders due to romantic break‐ups. Couns Psychother Res. [DOI:10.1002/capr.12681]

4. Basile, B., Mancini, F., Macaluso, E., Caltagirone, C., & Bozzali, M. (2014). Abnormal processing of deontological guilt in obsessive-compulsive disorder. Brain Struct Funct, 219, 1321-1331. [DOI:10.1007/s00429-013-0570-2] [PMID]

5. Basile, B., Tenore, K., Luppino, O. I., & Mancini, F. (2017). Schema Terapy Mode Model ApplIed to OCD. Clin Neuropsychiatry, 14(6), 407-414. https://www.apc.it/wp content/uploads/2017/12/2017-schema-therapy-mode-Basile-et-al-clinical-neuropsychiatry.pdf

6. Bernstein, A., Zvolensky, M. J., Vujanovic, A. A., & Moos, R. (2009). Integrating anxiety sensitivity, distress tolerance, and discomfort intolerance: A hierarchical model of affect sensitivity and tolerance. Behav Ther, 40(3), 291-301. https://doi.org/ 10.1016/j.beth.2008.08.001 [DOI:10.1016/j.beth.2008.08.001] [PMID]

7. Blakey, S. M., & Lanier, M. K. (2021) Distress Tolerance, in E. A. Storch, J. S. Abramowitz, & D. McKay (eds), Complexities in Obsessive Compulsive and Related Disorders: Advances in Conceptualization and Treatment. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/med-psych/9780190052775.003.0022 [DOI:10.1093/medpsych/9780190052775.003.0022]

8. Briffault, X., Morgiève, M., & Courtet, P. (2018). From e-Health to i-Health: Prospective reflexions on the use of intelligent systems in mental health care. Brain Sci, 8(6), 98. [DOI:10.3390/brainsci8060098] [PMID] []

9. Cosentino, T., D'Olimpio, F., Perdighe, C., Romano, G., Saliani, A. M., & Mancini, F. (2012). Acceptance of being guilty in the treatment of obsessive-compulsive disorder. Psicoterapia cognitiva e comportamentale, 18(3), 39-56. https://apc.it/wp-content/uploads/2013/04/Cosentino-et al_SUPP_2012.pdf

10. Cougle, J. R., Timpano, K. R., & Goetz, A. R. (2012). Exploring the unique and interactive roles of distress tolerance and negative urgency in obsessions. Pers Individ Dif, 52(4), 515-520. https://doi.org/ 10.1016/j.paid.2011.11.017 [DOI:10.1016/j.paid.2011.11.017]

11. Farrell, J. M., Reiss, N., & Shaw, I. A. (2014). The schema therapy clinician's guide: A complete resource for building and delivering individual, group and integrated schema mode treatment programs. John Wiley & Sons. [DOI:10.1002/9781118510018]

12. Fisher, P. L., & Wells, A. (2008). Metacognitive therapy for obsessive-compulsive disorder: A case series. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 39(2), 117-132. [DOI:10.1016/j.jbtep.2006.12.001] [PMID]

13. Gerentes, M., Pelissolo, A., Rajagopal, K., Tamouza, R., & Hamdani, N. (2019). Obsessive-compulsive disorder: autoimmunity and neuroinflammation. Curr Psychiatry Rep, 21(8), 1-10. [DOI:10.1007/s11920-019-1062-8] [PMID]

14. Goodman, W. K., Price, L. H., Rasmussen, S. A., Mazure, C., Fleischmann, R. L., Hill, C. L., ... & Charney, D. S. (1989). The Yale-Brown obsessive compulsive scale: I. Development, use, and reliability. Arch Gen Psychiatry, 46(11), 1006-1011. [DOI:10.1001/archpsyc.1989.01810110048007] [PMID]

15. Jacobs, I., Lenz, L., Wollny, A., & Horsch, A. (2020). The higher-order structure of schema modes. J Pers Disord, 34(3), 348-376. [DOI:10.1521/pedi_2018_32_401] [PMID]

16. Jamehbozorgi M, Aleyasin S A, Heidari H, Davoodi H. (2023). Comparing the effectiveness of metacognitive group therapy and behavioral activation on guilt in women with dysthymic disorder, Rooyesh, 12(3), 141-152. [Persian] http://frooyesh.ir/article-1-4284-fa.html

17. Khosravi Roubiat, Z., & Najafi, M. (2023). The mediating role of fear of self and obsessive beliefs in the relationship between inferential confusion and obsessive-compulsive disorder symptoms. Journal of Psychological Science, 22(129), 1869-1888. [Persian] [DOI:10.52547/JPS.22.129.1869]

18. Kiaee Rad, H., Pasha, R., Askary, P., & Makvandi, B. (2022). The Effect of Schema Therapy on Extramarital Relationships and Domestic Violence in Women with Emotional Divorce. Knowledge & Research in Applied Psychology, 23(3), 188-204. [Persian] [DOI:10.30486/jsrp.2020.1906373.2551]

19. Kizilagac, F., & Cerit, C. (2019). Assessment of early maladaptive schemas in patients with obsessive-compulsive disorder. Dusunen Adam, 32(1), 14-22. [DOI:10.1016/j.jad.2023.05.053] [PMID]

20. Kopf-Beck, J., Zimmermann, P., Egli, S., Rein, M., Kappelmann, N., Fietz, J., ... & Keck, M. E. (2020). Schema therapy versus cognitive behavioral therapy versus individual supportive therapy for depression in an inpatient and day clinic setting: study protocol of the OPTIMA-RCT. BMC psychiatry, 20, 1-19. [DOI:10.1186/s12888-020-02880-x] [PMID] []

21. Kugler, K., & Jones, W. H. (1992). On conceptualizing and assessing guilt. J Pers Soc Psychol, 62(2), 318-327. [DOI:10.1037/0022-3514.62.2.318]

22. Laposa, J. M., Collimore, K. C., Hawley, L. L., & Rector, N. A. (2015). Distress tolerance in OCD and anxiety disorders, and its relationship with anxiety sensitivity and intolerance of uncertainty. J Anxiety Disord, 33, 8-14. [DOI:10.1016/j.janxdis.2015.04.003] [PMID]

23. Laposa, J. M., Mancuso, E., Abraham, G., & Loli-Dano, L. (2017). Unified protocol transdiagnostic treatment in group format: A preliminary investigation with anxious individuals. Behav Modif, 41(2), 253-268. [DOI:10.1177/0145445516667664] [PMID]

24. Mancini, F. (2016). Sulla Necessita Degi Scopi Come Determinanti Prossimi Della Sofferrnza Psicopatologica. Cognitivismo clinico, 13(1), 7-20.

25. Mancini, F., & Gangemi, A. (2016). I processi cognitivi nel DOC. La Mente Ossessiva. Milano: Raffello Cortina Editore, 69-90.

26. Melli, G., Carraresi, C., Poli, A., Marazziti, D., & Pinto, A. (2017). The role of guilt sensitivity in OCD symptom dimensions. Clin Psychol Psychother, 24(5), 1079-1089. [DOI:10.1002/cpp.2071] [PMID]

27. Michel, N. M., Rowa, K., Young, L., & McCabe, R. E. (2016). Emotional Distress Tolerance Across Anxiety Disorders. J Anxiety Disord, 40, 94-103. [DOI:10.1016/j.janxdis.2016.04.009] [PMID]

28. Modarres Gharavi, M. (2011). Effectiveness of Group Dialectical Behavior Therapy (Based on Core Mindfulness, Distress Tolerance and Emotion Regulation Components) on Depressive Symptoms in University Students. Journal of Fundamentals of Mental Health, 2(50), 124-135. [Persian] [DOI:10.22038/jfmh.2011.881]

29. Nasirnia Samakoush, A., & Yousefi, N. (2023). An Investigation of the Effectiveness of Schema Therapy on the Feelings of Loneliness, Cognitive Emotion Regulation, and Distress Tolerance among the Women Injured by Marital Infidelity. Psychology of Woman Journal, 4(2), 1-8. http://dx.doi.org/10.52547/ psychowoman.4.2.1 [DOI:10.61838/kman.pwj.4.2.1]

30. O'Neill, J., & Feusner, J. D. (2015). Cognitive-behavioral therapy for obsessive-compulsive disorder: access to treatment, prediction of long-term outcome with neuroimaging. Psychology Research and Behavior Management, 211-223. [DOI:10.2147/PRBM.S75106] [PMID] []

31. Peeters, N., van Passel, B., & Krans, J. (2022). The effectiveness of schema therapy for patients with anxiety disorders, OCD, or PTSD: A systematic review and research agenda. Br J Clin Psychol, 61(3), 579-597. [DOI:10.1111/bjc.12324] [PMID] []

32. Rajabi, F., Hassani, F., Keshavarzi Arshadi, F., & Emamipour, S. (2020). Comparison of the Effectiveness of Schema Therapy and Treatment Based on Acceptance and Commitment on the Symptoms of Obsessive-compulsive Disorder and Guilt in People with Obsessive-compulsive Disorder. Journal of Excellence in counseling and psychotherapy, 9(35), 11-21. [Persion] [DOI:20.1001.1.25382799.1399.9.35.2.3]

33. Rajezi Esfahani, S., Motaghipour, Y., Kamkari, K., Zahiredin, A., & Janbozorgi, M. Reliability and Validity of the Persian Version of the Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y-BOCS). IJPCP, 17(4), 297-303. [Persian] http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-1453-fa.html

34. Rakesh, K., Arvind, S., Dutt, B. P., Mamta, B., Bhavneesh, S., Kavita, M., ... & Jagdeep, K. (2021). The role of religiosity and guilt in symptomatology and outcome of obsessive compulsive disorder. Psychopharmacol Bull, 51(3), 38-49. PMID: 34421143

35. Remmerswaal, K. C., Cnossen, T. E., van Balkom, A. J., & Batelaan, N. M. (2023). Schema therapy with cognitive behaviour day-treatment in patients with treatment-resistant anxiety disorders and obsessive-compulsive disorder: an uncontrolled pilot study. Behav Cogn Psychother, 51(2), 174-179. [DOI:10.1017/S1352465822000625] [PMID]

36. Reuven, O., Liberman, N., & Dar, R. (2014). The effect of physical cleaning on threatened morality in individuals with obsessive-compulsive disorder. Clin Psychol Sci, 2(2), 224-229. [DOI:10.1177/2167702613485565]

37. Safari Dizaj, S., & Alipanah, A. (2023). Effectiveness of Group Schema Therapy on Distress Tolerance and Obsessive-Compulsive Symptoms in Patients with Obsessive-Compulsive Disorder. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 30(3), 393-403. [Persian] https://jsums.medsab.ac.ir/article_1562.html

38. Shafie Kahani T, Hasani J, Shakeri M. (2021). The role of self-efficacy, resilience and cognitive emotion regulation in predicting obsessive-compulsive symptoms in the general papulation. Journal of Psychological Science. 20(107), 2095-2106. [Persion] [DOI:10.52547/JPS.20.107.2095]

39. Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motiv Emot, 29(9), 83-102. [DOI:10.1007/s11031-005-7955-3]

40. Stein, D. J., Costa, D. L., Lochner, C., Miguel, E. C., Reddy, Y. J., Shavitt, R. G., ... & Simpson, H. B. (2019). Obsessive-compulsive disorder. Nat Rev Dis Primers, 5(1), 52-75. [DOI:10.1056/NEJMcp031002] [PMID]

41. Tenore, K., Basile, B., Mancini, F., & Luppino, O. I. (2018). A theoretical integration of Schema Therapy and Cognitive Therapy in OCD treatment: Conceptualization and rationale (Part II). Psychology, 9(09), 2278. [DOI:10.4236/psych.2018.99130]

42. Thiel, N., Jacob, G. A., Tuschen-Caffier, B., Herbst, N., Kuelz, A. K., Hertenstein, E., ... & Voderholzer, U. (2016). Schema therapy augmented exposure and response prevention in patients with obsessive-compulsive disorder: Feasibility and efficacy of a pilot study. J Behav Ther Exp Psychiatry, 52, 59-67. [DOI:10.1016/j.jbtep.2016.03.006] [PMID]

43. Veale, D., Page, N., Woodward, E., & Salkovskis, P. (2015). Imagery Rescripting for Obsessive Compulsive Disorder: A single case experimental design in 12 cases. J Behav Ther Exp Psychiatry, 49, 230-236. [DOI:10.1016/j.jbtep.2015.03.003] [PMID]

44. Visser, H. A., van Megen, H., van Oppen, P., Eikelenboom, M., Hoogendorn, A. W., Kaarsemaker, M., & van Balkom, A. J. (2015). Inference-based approach versus cognitive behavioral therapy in the treatment of obsessive-compulsive disorder with poor insight: A 24-session randomized controlled trial. Psychother Psychosom, 84(5), 284-293. [DOI:10.1159/000382131] [PMID]

45. Yakın, D., Grasman, R., & Arntz, A. (2020). Schema modes as a common mechanism of change in personality pathology and functioning: Results from a randomized controlled trial. Behav Res Ther, 126, 103553. [DOI:10.1016/j.brat.2020.103553] [PMID]

46. Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2006). Schema therapy: A practitioner's guide. guilford press. [DOI:10.4324/9780203841709]

47. Youshizadeh M, Dokaneifard F, Zare Bahramabadi M. (2023). Comparison of the effectiveness of schema therapy and its integration with the exposure and response prevention technique in treating distress tolerance of women with washing compulsions. Journal of Psychological Science. 22(129), 1765-1782. [Persian] [DOI:10.52547/JPS.22.129.1765]