دانشجوی دکتری مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. ، nazariiii60@gmail.com
چکیده: (238 مشاهده)
زمینه: پدیده کودکان و نوجوانان کار مسئلهای زیستی، روانی و اجتماعی است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران به نگرانی جدی تبدیل شده است. بااینحال، غالب پژوهشهای انجام شده با نگاه مددکاری اجتماعی و در حوزه توصیف و آسیبشناسی بوده است و مطالعهای بر توانمندسازی این گروه بهمنظور غلبه بر محدودیتهای محیطی نپرداخته است. باتوجهبه جمعیت فزآینده و آسیبهای متعدد فردی و اجتماعی کودکان و نوجوانان کار، انجام پژوهشهایی که منجر به توانمندسازی این افراد شود، ضروری به نظر میرسد.
هدف: هدف از پژوهش حاضر، ارائه الگوی انسان عامل بر اساس تجارب زیسته نوجوانان کار بود.
روش: رویکرد مورد مطالعه در این پژوهش، رویکرد کیفی و روش دادهبنیاد بود. جامعه مورد مطالعه شامل 15 نفر از نوجوانان کار موفق ساکن شهر تهران در سال 1402 بودندکه بصورت هدفمند، با مراجعه به مرکز طلوع بینشانها، موسسه مهر و ماه و کلینیک مددکاری آلیاسین انتخاب و پس از کسب رضایت و تمایل به شرکت در پژوهش، وارد پژوهش شدند. با استفاده از مصاحبه نیمهساختاریافته، دادهها جمعآوری گردید و بهمنظور تحلیل دادهها از روش اشتراوس و کوربین استفاده شد.
یافته ها: تحلیل حاصل از دادههای مصاحبه بهصورت کلی در هفت محور سرمایههای درونی، شرایط نابسامان محیطی، سیستم حمایتی، تجارب یادگیری، راهبردهای انسانگرایانه، طراحی مثبت و عاملانه زندگی و رشد همهجانبه و یکپارچه دستهبندی شد و نهایتاً الگوی مفهومی انسان عامل بر اساس کدهای بهدستآمده ترسیم شد.
نتیجهگیری: نتایج حاصله ضمن افزایش بینش نسبت به مؤلفههای الگوی انسان عامل زمینههای ایجاد آن، میتواند زمینهساز پژوهشهای بعدی و نیز طراحی برنامههای آموزشی و درمانی باهدف ارتقای توانمندی روانشناختی نوجوانان کار شود. بنابراین گروه های اصلی که با این نوجوانان در ارتباط هستند، مانند مشاوران بهزیستی، آموزش های بیشتری درباره مفهوم عاملیت و مؤلفه های آن داشته باشند. همچنین با توجه به اهمیت حمایت محیطی، افزایش حمایت های مالی و عاطفی سازمان ها کمک شایانی به تغییر شرایط این افراد خواهد کرد.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/10/18 | پذیرش: 1402/12/23 | انتشار: 1403/6/24
بازنشر اطلاعات |
|
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |