استاد، گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ، besharat@ut.ac.ir
چکیده: (292 مشاهده)
زمینه: بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی و سازگاری اجتماعی، بهویژه با توجه به در نظر گرفتن نقش واسطه ای نظم دهی شناختی هیجان، حوزه ای قابلتأمل در روانشناسی رشد است. مطالعات پیشین به بررسی اهمیت سبکهای دلبستگی و تأثیر آن بر عملکرد اجتماعی و نظم دهی شناختی هیجان پرداخته اند. بااینحال شکاف هایی در این زمینه وجود دارد که کاوش بیشتر را ایجاب می کنند. برای درک مکانیسمهای خاصی که سبک های مختلف دلبستگی بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان تأثیر می گذارند، تحقیقات عمیق تری موردنیاز است. این امر مستلزم کاوش در این زمینه است که چگونه سبک های دلبستگی، توانایی فرد برای درک، بیان و تنظیم احساسات، بهویژه در زمینههای اجتماعی را شکل میدهند. علاوه براین، درحالیکه برخی تحقیقات اثرات مستقیم سبک های دلبستگی بر سازگاری اجتماعی را بررسی کردهاند، نیاز به کاوش عمیق تر در زمینه نقش واسطه ای راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان وجود دارد. اگرچه این سه متغیر به طور جداگانه در تحقیقات قبلی مورد بررسی قرارگرفتهاند، اما روابط آنها در یک مدل مفهومی بررسی نشده است. بررسی دقیق تر چگونگی عملکرد نظم دهی شناختی هیجان به عنوان یک عامل میانجی بین دلبستگی و سازگاری اجتماعی می تواند درک دقیق تری از روابط متقابل و پیچیده بین این متغیرها ارائه دهد.
هدف: پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش واسطه ای راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان در رابطه بین سبکهای دلبستگی و سازگاری اجتماعی انجام شـد.
روش: طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی و روش پژوهش همبستگی بود. در این پژوهش 337 دانشآموز دختر در مقطع دبیرستان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از شرکتکنندگان خواسته شد تا مقیاس سازگاری بل (بل، 1934)، مقیاس دلبستگی بزرگسالان (بشارت، 1384، 1390) و مقیاس نظم دهی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) را تکمیل کنند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد و کلیه مراحل با استفاده از نرم افزار Spss21 و Amos22 انجام گرفت.
یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین سبک دلبستگی ایمن و راهبردهای سازش یافته نظم دهی شناختی هیجان با سازگاری اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین یافته های این پژوهش نشان داد که بین سبک دلبستگی دوسوگرا، اجتنابی و راهبردهای سازش نایافته نظم دهی شناختی هیجان با سازگاری اجتماعی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. نتایـج تحلیـل مسـیر نشان داد که اثـر غیرمستقیم سبک های دلبستگی بر سازگاری اجتماعی از طریق راهبردهای سازش یافته نظم دهی شناختی هیجان هیجان و سازش نایافته نظم دهی شناختی هیجان نیز معنادار است.
نتیجه گیری: به منظور ارتقاء سازگاری اجتماعی افزون بر بهبود سبک های دلبستگی و رابطه مادر و فرزند نیاز است تا زمینه آموزش راهبردهای سازش یافته نظم دهی شناختی هیجان، با هدف بهبود روابط بینفردی و ارتقاء سطح سلامت روانی، فراهم شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/5/15 | پذیرش: 1402/9/1 | انتشار: 1402/9/1
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |