دانشیار، گروه آموزشی مطالعات زنان و خانواده، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا (س)، تهران. ایران. ، M.shkazemi@alzahra.ac.ir
چکیده: (520 مشاهده)
زمینه: یکی از عوامل خانوادگی که روانشناسان در شکل گیری مشکلات رفتاری نوجوانان به آن اهمیت می دهند، تعارض رابطه والدین با نوجوانان است که قادر است بستری برای اضطراب اجتماعی نوجوانان فراهم کند. از طرفی پژوهش ها نشان داده است که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی در تنظیم هیجان دچار مشکل هستند. لذا باتوجه به اهمیت دوره نوجوانی و نقش مخرب اضطراب اجتماعی، بررسی رابطه این دو متغیر با میانجی گری تنظیم هیجانی ضروری بهنظر می رسد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل سازی معادلات ساختاری رابطه تعارض والد/فرزند با اضطراب اجتماعی در نوجوانان با میانجی گری تنظیم هیجانی انجام شد.
روش: پژوهش توصیفی همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمام نوجوانان دختر و پسر، در دامنه سنی 14 تا 17 سال ساکن شهر تهران بود. نمونه گیری به روش خوشه ای تصادفی انجام شد. از بین هر یک از مناطق شمال، جنوب، مرکز، غرب و شرق تهران، مناطق آموزش و پرورش 1، 19، 13، 5، 8 به صورت تصادفی انتخاب شد. از هر منطقه، یک دبیرستان و از هر دبیرستان، 3 کلاس به صورت تصادفی انتخاب شدند. تعداد نمونه آماری 449 نفر بودند. برای جمع آوری دادهها از مقیاس های اضطراب اجتماعی نوجوانان (پاکلک، 2004)، تعارض والد-فرزند (مارک و همکاران، 1983) و پرسشنامه تنظیم هیجان (گراس و جان، 2003) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون معادلات ساختاری صورت پذیرفت و با استفاده از نرم افزار AMOS 26.0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: یافته ها نشان داد، مدل ساختاری رابطه تعارض والد/فرزند و اضطراب اجتماعی در نوجوانان با میانجی گری تنظیم هیجانی با داده ها برازش دارد. همچنین ضریب مسیر بین راهبرد سرکوبی تنظیم هیجان (0/001 =P،0/441 =β) با اضطراب اجتماعی مثبت و ضریب مسیر بین راهبرد ارزیابی مجدد تنظیم هیجان (0/001 =P،0/395- =β) با اضطراب اجتماعی منفی و معنادار بود. ضریب مسیرکل بین تعارض والد/ فرزند و اضطراب اجتماعی (0/001 =P،0/449 =β) نیز مثبت و معنادار بود. براساس نتایج به دست آمده، کاهش تعارض والد/ فرزند هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم با اثرگذاری تنظیم هیجان، در کاهش اضطراب اجتماعی نوجوانان نقش مؤثری دارند.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد تعارض فرزند با والدین، با اثرات نامطلوب هیجانی که به دنبال دارد، قادر است زمینه را برای بروز اضطراب و آشفتگی های روانی فراهم سازد. لذا در جهت کاهش اضطراب اجتماعی نوجوانان پیشنهاد می شود مدارس با برگزاری دوره های آموزشی برای والدین و دانش آموزان، در جهت ارتقاء مهارت های ارتباطی آن ها گام بردارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/2/27 | پذیرش: 1403/4/24 | انتشار: 1403/5/1
بازنشر اطلاعات |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |