آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 22، شماره 123 - ( بهار 1402(خرداد)، 1402 )
جلد 22 شماره 123 صفحات 522-509 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hashemzadeh A, Hatami H, Banijamali S, Asadzade H. (2023). The efficacy of mindfulness training on academic burnout and academic resilience of female students. Journal of Psychological Science. 22(123), 509-522. doi:10.52547/JPS.22.123.509
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1914-fa.html
URL: http://psychologicalscience.ir/article-1-1914-fa.html
هاشم زاده امیر، حاتمی حمیدرضا، بنی جمالی شکوه السادات، اسدزاده حسن. اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر فرسودگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر مجله علوم روانشناختی 1402; 22 (123) :522-509 10.52547/JPS.22.123.509
دانشیار، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه امام حسین، تهران ایران. ، hhatami83@yahoo.com
چکیده: (1430 مشاهده)
زمینه: فرسودگی و تاب‌آوری تحصیلی از مؤلفه‌های مهم عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان محسوب می‌شوند. یکی از روش‌هایی که به نظر می‌رسد در بهبود این مؤلفه‌های تحصیلی تأثیرگذار است، آموزش ذهن‌آگاهی است. مطالعات محدودی به بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر فرسودگی و تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر پرداخته‌اند.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر فرسودگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی در بین دانش‌آموزان دختر انجام شد.
روش: پژوهش حاضر با روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر مدارس دوره اول متوسطه منطقه 5 تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بود. روش نمونه‌گیری، تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. بدین صورت که از بین تمامی مدارس این منطقه، 2 مدرسه به طور تصادفی انتخاب شد و سپس از بین دانش‌آموزان این 2 مدرسه، 250 نفر به صورت تصادفی انتخاب و آزمون‌های فرسودگی تحصیلی مسلش (شافوئلی و همکاران، 2002) و تاب‌آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004) روی آنها اجرا شد. سپس از بین شرکتکنندگانی که نمره بالاتری در فرسودگی تحصیلی و نمره پایین‌تری در تاب‌آوری تحصیلی کسب نمودند، تعداد 30 دانش‌آموز به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس 15 دانش‌آموز به صورت تصادفی در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. بسته آموزشی ذهن‌آگاهی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و پس از انجام آن، آزمودنی‌های هر دو گروه مجدد مورد آزمون قرار گرفتند تا اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر گروه آزمایش سنجیده شود. جهت تحلیل داده‌ها، علاوه بر شاخصه‌های آمار توصیفی از تحلیل کواریانس نیز استفاده شد.
یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی به طور معناداری بر کاهش فرسودگی تحصیلی و افزایش تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر مؤثر بود (0/05 >p).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، این نتیجه حاصل می‌گردد که آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی می‌تواند ضمن کاهش فرسودگی تحصیلی، به افزایش میزان تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر نیز کمک کند. بنابراین توجه به آموزش ذهن‌آگاهی می‌توا ند نقش مهمی در بهبود جنبه‌های مثبت تحصیلی در دانش‌آموزان از جمله کاهش فرسودگی و افزایش تاب‌آوری تحصیلی داشته باشد.
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر فرسودگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی در بین دانش‌آموزان دختر انجام شد.
روش: پژوهش حاضر با روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر مدارس دوره اول متوسطه منطقه 5 تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بود. روش نمونه‌گیری، تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود. بدین صورت که از بین تمامی مدارس این منطقه، 2 مدرسه به طور تصادفی انتخاب شد و سپس از بین دانش‌آموزان این 2 مدرسه، 250 نفر به صورت تصادفی انتخاب و آزمون‌های فرسودگی تحصیلی مسلش (شافوئلی و همکاران، 2002) و تاب‌آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004) روی آنها اجرا شد. سپس از بین شرکتکنندگانی که نمره بالاتری در فرسودگی تحصیلی و نمره پایین‌تری در تاب‌آوری تحصیلی کسب نمودند، تعداد 30 دانش‌آموز به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس 15 دانش‌آموز به صورت تصادفی در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. بسته آموزشی ذهن‌آگاهی بر روی گروه آزمایش اجرا شد و پس از انجام آن، آزمودنی‌های هر دو گروه مجدد مورد آزمون قرار گرفتند تا اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر گروه آزمایش سنجیده شود. جهت تحلیل داده‌ها، علاوه بر شاخصه‌های آمار توصیفی از تحلیل کواریانس نیز استفاده شد.
یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی به طور معناداری بر کاهش فرسودگی تحصیلی و افزایش تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر مؤثر بود (0/05 >p).
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به دست آمده، این نتیجه حاصل می‌گردد که آموزش مبتنی بر ذهن‌آگاهی می‌تواند ضمن کاهش فرسودگی تحصیلی، به افزایش میزان تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان دختر نیز کمک کند. بنابراین توجه به آموزش ذهن‌آگاهی می‌توا ند نقش مهمی در بهبود جنبه‌های مثبت تحصیلی در دانش‌آموزان از جمله کاهش فرسودگی و افزایش تاب‌آوری تحصیلی داشته باشد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |
This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)