hasannia S, farahbakhsh K, Esmaeeli M, Asgari M, naeemi E. (2020). Mandatory change in marriage, phenomenal analysis of the formation process and its consequences in marital relations.
Journal of Psychological Science.
19(93), 1097-1114.
URL:
http://psychologicalscience.ir/article-1-807-fa.html
دانشیـــــــــار، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران ، kiiumars@yahoo.com
چکیده: (2109 مشاهده)
زمینه: مطالعات متعددی پیرامون ازدواج و عوامل ایجاد تعارض در روابط زوجین انجام شده است. اما توجه به مفهوم استحاله در روابط زوجین، به معنی عدم پذیرش، کنار نیامدن با یکتایی طرف مقابل و تلاش افراطی و الزام آور برای تغییر دادن همسر در ادبیات پژوهشی مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی مفهومی استحاله در ازدواج، شامل واکاوی پدیداری این مفهوم، بررسی عوامل مؤثر، شرایط مداخلهگر، بسترها و فرآیند شکلگیری آن، راهبردهای انتخابی طرفین در مواجهه با این الگوی ارتباطی و پیامدهای بروز و تداوم آن در روابط زوجین بود. روش: با توجه به اطلاعات محدود ما در این رابطه از روش پژوهش کیفی و نظریه داده بنیاد که روشی اکتشافی است استفاده شد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ زوج های جوان تهرانی است که در سال 98 حد اکثر 6 سال از زندگی مشترک آنها گذشته بود. از بین افراد در دسترس تعداد 23 نفر با روش نمونه گیری نظری به عنوان نمونه انتخاب شده و بااستفاده از مصاحبۀ عمیق، تجربۀزیستۀ آنها مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: از فرآیند کدگذاری باز درنهایت 273 مفهوم و 22 مقوله شناسایی شد. مقولههای حاصل از کدگذاری محوری، در شش دسته شامل: مقولۀ محوری استحاله «الزام تغییر و کنترل گری»؛ شرایط علی شامل «شناخت سطحی از خود، طرف مقابل و زمینه ی خانوادگی و محیطی که فرد در آن پرورشیافته؛ اغواگری و تدلیس، آگاهی های جنسیتی ضعیف و عدم واقعیت سنجی»؛ شرایط مداخلهگر ازجمله «ضـــعیف در ذهنیت بین فردی؛ درک و ملاحظات فرهنگی، هوش هیجانی پایین، ضعف در ابراز وجود، ارتباط مبهم»؛ شرایط بسترساز مشتمل بر «ناهمگونی در ویژگیهای فردی، ویژگی و شرایط خانوادگی و بافت اجتماعی و فرهنگی»؛ راهبردها همچون «واکنشهای اجتنابی هیجانمدار همچون انتقاد منفی، انتقادگریزی، بازداری عاطفی، سواسازی، تأمین انحرافی، فاصلهگیری و خوگیری با شرایط مشکلدار» و پیامدها ازجمله «تهدید هویت، بیاعتبار کردن، آسیبهای روحی و روانی، تعارض و تنش، مهر سردی و انفصال گرایی» شکل گرفت. نتیجه گیری: با آگاهی دهی افراد در شرف ازدواج و زوج های جوان از ماهیت و جنبههای آسیبزای این الگوی معیوب و همچنین آموزش مهارت ها مواجهه ی کارآمد با آن، میتوان در پیشگیری از به جریان افتادن و توقف چرخه معیوب و پیش رونده استحاله در روابط زوجین گام مؤثر برداشت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/3/19 | پذیرش: 1399/9/10 | انتشار: 1399/8/4
بازنشر اطلاعات |
|
این مقاله تحت شرایط مجوز کرییتیو کامنز (CC BY-NC-ND) قابل بازنشر است. |